kritiken hemeroteka

8.535 kritika

« | »

Kafea hartzea Iruñean / Robert Laxalt (Xabier Mendiguren) / Elkar, 1986

Tipo eskematikoak Ainhoa Beola / El Diario Vasco, 1987-09-23

Idazlan honetan abenturazko mundura itzuliko gaitu idazleak. Mende hasierako kontrabandoaren ingurunera begirada bat izango dugu. Irati inguruan kokatuko da, baina ez dakigu zehazki non.

Ez du aipamen geografikorik egingo kasik, eta are gutxiago denborarena; hala ere mende hasieran kokatzen da, zenbait erreferentziren bidez aditzera ematen duelako. Hirugarren pertsonako kontalari subjetiboa; idazleak bere ideiak sartuko dizkigu pertsonaien elkarrizketen bidez —komunisten aurkako erasoa adibidez—. Kontaketa lineala dugu bestalde, inolako hausturarik gabe. Lekuen anbientazio apartekoa da, deskribapen ugariak direla eta; baina ez da pertsonaien barne izatekeran murgilduko, hauek tipoak izango direlarik, guztiz eskematikoak. Deskribaketa ugari azaltzen bazaigu ere, ritmo azkar eta arina mantenduko du, elkarrizketak direla bitarteko.

Heroia Nikolas euskal kontrabandista da, honek zuzenduko duelarik narrazioa. Eleberrian berez heroi honen eboluzioa azalduko da, arazo nagusia honakoa delarik: diruari uko egin eta dignitate moralari tinko eutsi, edo diruz estalirik dignitatea lurperatu.

Kasten aipamena sarritan agertzen da, euskaldun, frantsez, españiar, eta ijitoen arteko ezberdintasuna, izatekera eta kanpo itxurari dagokionez.

Ganadu feria nola ospatzen zen ere azalduko digu, nolabaiteko ohiturazaletasun kutsua nabaritu dudalarik eleberrian zehar.

Gertakariei dagokienez trinkotasuna nabarmendu behar dut liburu labur honetan, sorpresa faktorearekin primeran jokatuko duelarik: baserritar desbideratu eta mugazain salduetaz gain, erahilketak izango dituzue gainera.

Eleberri hasieratik bukaera arte Pio Barojaren eragina nabaritu diot, gaiaz gain formari dagokionean; baina imitazio edo kutsadura xume eta txar bat delakoan nago. Idazlana eskematikoegia da, ez du ezertan sakontzen, airean gelditzen da obra, esbozo tankeran.

Euskaldunak jator eta zintzoak azaltzen dira, bere erraiak gogoan dituela garbi geratzen delarik honako testuan.

Beraz, abenturazko eleberriak gustokoak badituzu eta mende hasierako kontrabandoaren berri zuhurra izan nahi baduzu, hona hemen aukeran liburua eta egilea.

Eskertzekoa bestalde eleberri motza eta arina izatea —motzegia agian eta sinpleegia ziur aski—, irakurtzen bukatu artean utziko ez duzun obra.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak