• Honi buruz

• Bilaketa
• Hasiera

Kritikaren komunitateaz / Ibai Atutxa Ordeñana

Argia / 2021, Apirilak 4

'Babel aurretik'
Joseba Gabilondo
Txalaparta, 2020

Bi ekarpen egin zaizkit bereziki zirraragarriak Joseba Gabilondoren azken liburuan. Izan ere, iruditu zait egungo eztabaida kritikoekin aurrera egiten lagun dezaketela.

Bata. Babel aurretik-ek ahalbidetzen du euskararen diglosia pentsatzea modernitate goiztiarreko berrantolatze kapitalistaren baitan. Hortaz, Silvia Federicik feminismotik eta Cedric Robinsonek arrazaren teoria kritikotik egin antzera jarduten du. Hau da, Marxen Kapitala [segi irakurtzen...]

Mito bat eguneratzen / Aitor Francos

Bilbao / 2021, apirila

'Ibaiertzeko ipuina'
Oihane Amantegi Uriarte
Elkar, 2020

Ibaiertzeko ipuina (Elkar, 2020) irakurtzerakoan gogora etorri zait Carlos Fuentesen esaldi bikaina eta famatua: "Todas las familias felices se asemejan, mientras que cada familia infeliz lo es a su manera". Galdetuko bagenio, Oihane Amantegik (Zornotza, 1985) baieztatuko luke errealismo magikoaren maisuen eragina, ukaezina baitzaio. Argi dago Rulforengandik (Comala) eta Faulknerrengandik (Yoknapatawpha) [segi irakurtzen...]

Herria itolarria! Dolua, hori mamua! / Mikel Asurmendi

blogak.eus / 2021, Martxoak 29

'Herriak ez du barkatuko'
Irati Goikoetxea
Elkar, 2021

Sarrera gisa

Irati Goikoetxearen Herriak ez du barkatuko nobelaren inguruan sarrerako bizpahiru hitz, behin eta hasteko. Hau da, nobela artefaktu literario gisa hartuta. Gaur arte egindako kritika bat irakurri dut, Aiora Sampedroren Gudu-zelaia zabaltzen duen liburua (Berria). Kritika horren arabera, nolabait, liburuaren azalaren ---zirriborro edo hari mataza--- irudiak ilustratu dezake nobela.

Kritikariarekin zenbait [segi irakurtzen...]

Oinak lurrean, begirada zerumugan / Irati Majuelo

Berria / 2021, Martxoak 28

'Isiltasunaz hunatago'
Jose Angel Irigaray
Pamiela, 2020

Eguna iragan ahala argiaren kolorea, intentsitatea, beroa aldatzen doan eran, hala antzaldatzen da Irigarairen poesia bere azken liburuan, argisentitik ilunabarrera bizitza oso bat igaro baitaiteke zenbaitetan. Goizalbako izpi grisekin egiten du lehen hitzordua munduarekin, haur xaloak abiatzen du bide ezezaguna; eguzkia gordetzean egiten du bat isiltasunaren mugako desertuarekin, behinolako umea jada [segi irakurtzen...]

Poeta ‘bekatari’ baten unibertso anitza / Hasier Rekondo

Deia / 2021, Martxoak 27

'Abaro'
Itxaro Borda
Balea Zuria, 2020

Arriskuak hartzen dituen idazle baten ibilbidea ezin da arrazoi erredukzionistekin mugatu. Topikok eskerga erabili ohi dira Itxaro Bordaren (Baiona, 1959) lan poetikoa zein prosazkoa azalezko erredukzioen artean mugatzeko. Ez omen da erraz ulertzen haren hizkera, haren lexikoa konplexua bezain arrotza baita, Iparraldeko termino "bitxien" erabilerak ez omen du laguntzen larregizko konplexutasuna [segi irakurtzen...]

Upategietako misterioa / Jon Martin-Etxebeste

El Diario Vasco / 2021, Martxoak 27

'Sotoan gordeak'
Miren Gorrotxategi
Txalaparta, 2020

Ardoa merke salduko bada, mendemako langileek garesti ordaindu beharko dute. Aldi baterako langileen osasuna zukutzen dute mahastien jabeek haien bezero aberatsek gerora mama gozo hura kopa distiratsuetan dastatu dezaten. Vianako upategietan girotutako nobela beltz honetan klase sozialen arteko talka agerikoa da. Upategiko alaba, Nora, da nobelaren hari-matazaren ertza daramana; bere aitaren [segi irakurtzen...]