« Ingeniozko zipriztinak | Poesiaren mugan »
Xalbadorren barrua / Joxe Mari Aranalde / Auspoa, 2001
Xalbador maite Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-08-11
Xalbador da, nire iritzirako, bertsolarien artean forma poetikoak ederkien erabili izan dituena. Baieztapen honek ez du esan nahi beste bertsolaririk poesiara hurbildu ez denik; izan ere, gure zorionerako, asko baitira noiz edo noiz poesia eztia isuri dutenak bertsogintzan, baina esango nuke inor ez dela izan Xalbador bezain trebe, Xalbador bezain irmo poesian, inor ez dela izan Xalbador bezain poesiara eramana. Oraindik, bizitzaren astunak, bizitzaren gogorrak jotzen nauenean, Xalbadorrengana jotzen dut, ez kontsolamendu bila —berak ere nekez lortu zuen bizitzan halakorik—, baizik eta hitzen bat edo besteren bat nireganatu nahirik: hitz sendagarriren bat hain zuzen. Xalbadorrek sentimenduz egiten zuen bertsoa, eta harenak bertso minez onduak, negarrez onduak, dira. Joxe Mari Aranaldek behin baino gehiagotan idatzi du Xalbadorri buruz, miresmenaz gainera, maitasunez ere idatzi ere, eta hori antzematen da. Liburu honetan, nolabait esateko, halako sailkapena egiten du Xalbadorren obrarena: “bertso-jartzaile” izan zeneko atala; mendiari eskainitako bertsoena, sortetxe eta sortetxekoena, Euskal herriari kantatu zizkion bertsoena, bere fedea erakusgai jartzen dituena, amodioari buruzkoena, eta bestelakoak. Aranaldek idazketa alaia du, jostalaria ere bai neurri batez; adierazkorra eta adierazi nahia duena. Irakurleari mintzo zaio, irakurlearen adiskide baita, Xalbadorrena izan zen bezalaxe. Batzuetan lehendik esanak zituenak errepikatzen ditu, nahikoa argi geratu ez zirelakoan, besteetan, interpretazio berriak egiten ditu bertsolaritzari buruz eta Xalbadorri buruz. Liburu kuriosoa da, garbia alegia, bere argitasunez asko erakusten duena, zorionez.
Izen baten promesa
Hedoi Etxarte
Joxe Aldasoro
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Aiora Sampedro
Aizkorak eta gutunak
Edorta Jimenez
Mikel Asurmendi
Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Maialen Sobrino Lopez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Asier Urkiza
Espekulazioak
Arrate Egaña
Nagore Fernandez
Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez
Txani Rodríguez
Azken batean
Lourdes Oñederra
Mikel Asurmendi
Auzokinak
Gorka Erostarbe
Maddi Galdos Areta
Esker onak
Delphine De Vigan
Irati Majuelo
Meditazioneak gei premiatsuen gainean...
Martin Duhalde
Gorka Bereziartua Mitxelena
Urte urdin ihesak
Jesus Mari Olaizola "Txiliku"
Hasier Rekondo
Emakume oinutsa
Scholastique Mukasonga
Maialen Sobrino Lopez