« Bizipoza bizipenenetan barna | Nazioaz musikaren bideetatik »
Malenkonia arabiar bat / Abdela Taia (Patxi Zubizarreta) / Alberdania, 2009
Malenkoniazko testigantza fidela Patxi Sarriegi / Deia, 2010-04-17
Patxi Zubizarretak euskaratutako Malenkonia arabiar bat, Abdela Taia idazle marokoarraren eleberri autobiografikoa da, momentu askotan fikzioa eta errealitatea bereizten zaila gertatzen den eleberria. Maitasun istorioa da funtsean, bakarrizketa moduan aurkeztua, burutazio ia etengabean lehenengo pertsona gramatikala nagusiki erabiltzen duena. Protagonistaren amodio gosea deskribatzen du, homosexualitatea era erromantikoan, tristuratik zorionera zein tarte txikia dagoen behin eta birritan frogatzen duena.
Arina eta irakurgarria, zer pentsatua eragiten du momentu askotan, maitasun ezinezkoaz. “Nola irteten da amodiotik? Amodiozko zoramenetik? Nola kontrolatu sentimendu makina hori nik jakin gabean gidatzen baldin banau?… Nola bizi maite ez zaituen norbaiten oroitzapen tristeak, garratzak, kilikagarriak oso-osorik bildua zaudelarik?”. Horixe liburuak planteatzen duen gaiaren muina, maitasunaren ezina, amodioaren obsesioa homosexualitatean, liburu osoan zehar etengabe jorratzen duena.
Rabat, Paris, Marraketx, Kairo… bizitzaren kokaleku desberdinotan bizitutakoak lagun ditu narratzaileak, ukitu errealez eta sentikorrez, umearen arabera ideia eta hitz bakoitza egoki taxutua eta josia.
Funtsean amodiozko liburua izan arren, bestelako zertzeladak ere ageri dira liburuan, ekialdeaz eta arabiar kulturari dagozkionak esaterako. Etengabeak dira iradokizunak, poetikarako joera eta pentsamendu barnekoietarako gonbiteak. Hortaz, modu naturalean gogoeta eragitera gonbidatzen duen liburua da, irakurketa azkarrean ere bakarrizketa koherente etengabeek eragiten dutena. Burutazio ugari tartean, aldi berean, zenbait unetan erritmo bizia hartzen duen istorioa da. Maitasun ezinezko bakoitzaren ondoren… Xouaib, Javier, Karim… eromena atze-aurrera dabilenean esaterako.
Azken batean, irakurlearen inplikazioa bilatzen duen liburua da, irakurlearengandik hurbil egon nahi duena. Galdera erretoriko ugari dira tartean, gogoeta moduan formulatuak. Bizipenez betetako pasarteak dira, ezkutuak, errealistak, barnekoiak, egiazkoak, zuzenak… horixe idazlearen ahalegina, itzultzaileak bikain bete duena. Itzulita izan bada ere, euskaraz gozatzeko istorioa da; goraipatzekoa, beraz, Zubizarretak agertzen duen hizkuntzaren naturaltasuna, argitasuna eta trebetasuna. Sentimendu testigantza oldea da istorioa, malenkoniazko lekukotza fidela, irakurleak estimatuko duena, Abdela Taiaren eskutik.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera