kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Malenkonia arabiar bat / Abdela Taia (Patxi Zubizarreta) / Alberdania, 2009

Malenkoniazko testigantza fidela Patxi Sarriegi / Deia, 2010-04-17

Patxi Zubizarretak euskaratutako Malenkonia arabiar bat, Abdela Taia idazle marokoarraren eleberri autobiografikoa da, momentu askotan fikzioa eta errealitatea bereizten zaila gertatzen den eleberria. Maitasun istorioa da funtsean, bakarrizketa moduan aurkeztua, burutazio ia etengabean lehenengo pertsona gramatikala nagusiki erabiltzen duena. Protagonistaren amodio gosea deskribatzen du, homosexualitatea era erromantikoan, tristuratik zorionera zein tarte txikia dagoen behin eta birritan frogatzen duena.

Arina eta irakurgarria, zer pentsatua eragiten du momentu askotan, maitasun ezinezkoaz. “Nola irteten da amodiotik? Amodiozko zoramenetik? Nola kontrolatu sentimendu makina hori nik jakin gabean gidatzen baldin banau?… Nola bizi maite ez zaituen norbaiten oroitzapen tristeak, garratzak, kilikagarriak oso-osorik bildua zaudelarik?”. Horixe liburuak planteatzen duen gaiaren muina, maitasunaren ezina, amodioaren obsesioa homosexualitatean, liburu osoan zehar etengabe jorratzen duena.

Rabat, Paris, Marraketx, Kairo… bizitzaren kokaleku desberdinotan bizitutakoak lagun ditu narratzaileak, ukitu errealez eta sentikorrez, umearen arabera ideia eta hitz bakoitza egoki taxutua eta josia.

Funtsean amodiozko liburua izan arren, bestelako zertzeladak ere ageri dira liburuan, ekialdeaz eta arabiar kulturari dagozkionak esaterako. Etengabeak dira iradokizunak, poetikarako joera eta pentsamendu barnekoietarako gonbiteak. Hortaz, modu naturalean gogoeta eragitera gonbidatzen duen liburua da, irakurketa azkarrean ere bakarrizketa koherente etengabeek eragiten dutena. Burutazio ugari tartean, aldi berean, zenbait unetan erritmo bizia hartzen duen istorioa da. Maitasun ezinezko bakoitzaren ondoren… Xouaib, Javier, Karim… eromena atze-aurrera dabilenean esaterako.

Azken batean, irakurlearen inplikazioa bilatzen duen liburua da, irakurlearengandik hurbil egon nahi duena. Galdera erretoriko ugari dira tartean, gogoeta moduan formulatuak. Bizipenez betetako pasarteak dira, ezkutuak, errealistak, barnekoiak, egiazkoak, zuzenak… horixe idazlearen ahalegina, itzultzaileak bikain bete duena. Itzulita izan bada ere, euskaraz gozatzeko istorioa da; goraipatzekoa, beraz, Zubizarretak agertzen duen hizkuntzaren naturaltasuna, argitasuna eta trebetasuna. Sentimendu testigantza oldea da istorioa, malenkoniazko lekukotza fidela, irakurleak estimatuko duena, Abdela Taiaren eskutik.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak