kritiken hemeroteka

8.573 kritika

« | »

Bezperaren bezpera / Aingeru Epaltza / Pamiela, 2007

Barne paisaia Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2008-05-16

Liburua irakurri ondoren burura etorri zait Gerla Urte, Gezur Urte hura. Ez nuke jakingo zehazten zergatik etorri zaidan burura Irigarairen aspaldiko liburua, Epaltzaren azkena irakurtzen ari nintzelarik. Beharbada, funtsean, biak ala biak gerraz ari direlako; kanpoko gerraz baino, kanpoko ekintza odoltsuek norberaren baitan utzi duten hondarreko egoeraz gehiago: egonezinaz, hain zuzen. Horregatik dira, biak ala biak, liburu tristeak. Errealitàtea bera ere, ahal edo nahi den tokitik begiraturik, ez da alaiagoa.

Edozein kontaeraren hasieraren hasieran puntu bat oinarrizkoa egoten da. Haraino joan beharra dago eta, puntu hura jotakoan, handik abiatu beharra ere bai, amaieraraino iristeko ez ezik, ibilbideko paisaia ulertu ahal izateko ere. Askok egin dute ibilbide hori (denok ez esatearren), baina gutxik izan dute bidearen nondik norakoari begiratzeko kemenik, edo gogorik. Inertziaren ohiturak bultzatzen gaitu aurrera, nora eta nola goazen kontuan hartzeke. Abiapuntua, Epaltzaren honetan, aita da. Gerra zibilean ibili eta ihes egin behar izan zuen; Melitón Manzanesen eskuetan erori zen eta, hura hil zutenean, gizatxarra zela adieraztearekin batera (ez dut egileak dakarren hitza erabiliko), inor hiltzea bekatu handia dela aitortu zien ondorengoei. Gure aurreko belaunaldikoek, alegia gure gurasoek, ez baitziguten (neure burua sartzen dut auzian) gezurrik esan, egia baizik. Beste kontua da noiz jakin genuen egia esaten ari zirela. Aitorpen generoan sartuko nuke liburua eta, horregatik, hurbilago dago lirikatik, epikatik baino; hurbilago errealitatetik, beraren mistifikazio eta fantasiatik baino; hurbilago norberarengandik, besteengandik baino. Lirika, azken finean, kontzientziaren hizkuntza da, hitz guztiek, airean ibilitakoan, ihes egin digutenean, eta pausalekurik ez dugunean haientzat Kontzientzia ari da mintzo lerrootan, baina ez bere burua zuritzeko, bere buruari zer gertatu den azaltzeko. Ez dago saminik, ez dut halakorik sumatu; ezta suminik edo haren fruitu den mendeku nahirik ere; porrot sentimendua baizik.

Porrota ordea eragile izan daiteke, etorkizunari begira irakasle ere bai, zein den ateratzen den ondorioa.

Azken kritikak

Lakioa
Josu Goikoetxea

Irati Majuelo

Poesia guztia
Safo

Aritz Galarraga

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Maddi Galdos Areta

Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe

Hasier Rekondo

Akabo
Laura Mintegi

Jon Jimenez

Akabo
Laura Mintegi

Asier Urkiza

Gatazka eta abusua ez dira gauza bera
Laura Macaya

Nagore Fernandez

Beste zerbait
Danele Sarriugarte

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Kuntzak eta kerak
Sara Uribe-Etxeberria

Jon Martin-Etxebeste

Hitzetik ortzira
Ana Urkiza

Mikel Asurmendi

Askatasun haizea
Javier Buces

Irati Majuelo

Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe

Ibon Egaña

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Aiora Sampedro

Meditazioak
John Donne

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko urria

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

Hedabideak