« Aurrejuzkuak hausteko | Idatz-olhetan »
Sakoneta / Juan Luis Zabala / Susa, 1994
Hamaika grina Itxaro Borda / Argia, 1995-01-29
Hamar urteko epean idatzi omen ditu Juan Luis Zahalak “Sakoneta” honetan bilduak diren ipuinak: urtean ipuin bat baino doidoia gehiago. Hitzetik hitzera senditzen da ontze luze eta hurriaren bilakaera, ixiltasunaren hotsaren mugetan. Ipuinen gaiak ugariak dira, baina hiru taldetan bana ditzazkegu: idatziaren presentzia, literatura edo kasetalaritza; zahartzaroa, hots denboraren iragaite minbera eta kirola azkenik, txirrindularitza partikulazki. Gure atsegin osorako hamaika mundu azaltzen dira Sakonetan berean.
Ez du jendarte edo zozietatearen kritika alderatekorik eskaintzen Juan Luis Zabalak. Alderantziz, eguneroko bizitzako detaileak metatuz, ipuinen beharraren arabera ordenatuz, sailkatuz honen barne mekanismo zenbaitetan zinikoak agerian uzten ditu, eztitasun frango eta ironia apurrarekin. Xehetasunaren izkribatzailea da agian Juan Luis Zabala, ornitologo itsua menturaz; behintzat hala ohitu gaitu liburuz-liburu.
Hiru gai taldeak molde desberdinez heltzen zaizkigu: adiskide batek besteai igorri gutun gisa, egunkari personal moduan, texto zahar azterketa bidez edo xinpleki orroitzapenak papereratuz. Dena dela araz edo moldez, bizitzea da lerratzen hostoetan behera, idazlearen gostuen eta phobien hildotik. Sakonetatik ilkitzen diren pertsonaiek ez dute nehor hiltzen, ordea bai solasaren haritik, heriotz xume mila jasaiten.
Juan Luis Zabalaren kontakizunak nonbait hasten dira, eta ondarrean idazleak pertsonaiak libre uzten ditu, ixtoriaren gune diferent batetan abandonatuz, pertsonaien, idazlearen eta irakurlearen bideak momento batez bereizten balira bezala. Egiazko bidaietan nola. Sakoneta ondartzan barna.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez