kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Literatura eta Rock & Rolla / Mikel Hernandez Abaitua / Emak Bakia Baita / Pamiela, 1994

Aurrejuzkuak hausteko Juan Luis Zabala / Euskaldunon Egunkaria, 1995-01-22

Ez du arrazoi faltarik Hernandez Abaituak: “Eta orduan berehala jabetzen gara gure aurrejuzku asko haurtzaroan eta gaztaroan ezagututako munduan daudela errotuta, eta mundu horren esklabu garela konturatu ere egin gabe” (5. or.). Nik behintzat neure kasuan halaxe dela aitortzen dut, eta nire kasu horretan haurtzaro eta gaztaroko mundu horrek Hernandez Abaituak artikulu honetan aipatzen duen pop, rock eta rock and rollaren munduko poeta asko mirestera bultzatu nauela: Bob Dylan, Jimi Hendrix, Pete Sinfield, Lou Reed, Jim Morrison, Bruce Springsteen…; eta baita Hernandez Abaituak aipatzen ez dituen arren ezagutu ziur ezagutzen dituen beste hainbat ere: Ian Curtis (Joy Division), Tom Waits, Nick Cave… Ez nago, beraz, neu ere objetibo izateko moduan; haurtzaro eta gaztaroko mundu horren “esklabu” nauzue.

Dena den, ez dut uste inork uka lezakeenik, rock and rollik primitiboenetik after-punkik iluneneraino -I’m sorry, hortik aurrerakoa ez dut batere ezagutzen- Hernandez Abaituak liburu honetako 6. orrian pop izen orokorraz bataiatzen duen musikak —kalitate urriko eta balio eskaseko asko eta askorekin batera, hori bai— interes eta bizitasun handiko kanta-hitz ederrak izan dituela, balio literario handikoak, abiapuntutzat balio horiek ukatzeko gogoa hartzen ez duenarentzat behintzat.

Hernandez Abaituak ongi tajutu du rock and rollak, popak edo dena delakoak literaturarekin izan dituen harreman eder horien historia orokorra, nahiz eta askotan on eta txar denaren arteko bereizketa errazegiekin jokatu ote duen iruditu zaidan.

Interesgarria bada ere, rock munduak euskal literaturan izan dituen agerpenen inbentario laburr(egi)ak —22. or.— hutsune askotxo duela iruditu zait, agian osoa izateko asmoz egina ere ez zegoelako. Besteak beste —itzuriko zait bat edo beste neuri ere—, honako izen hauek falta zaizkio: Edorta Jimenez, Itxaro Borda, Xabier Mendiguren Elizegi, Aingeru Epaltza eta Lubaki Banda.

Ez dakit rock, rock and roll edo pop musikako kanta-hitzak gutxietsi eta literaturan rock, rock and roll edo poparen presentzia bekatutzat jotzen duten “literaturaren ortodoxoek” gure artean predikamendu handirik ote duten, Mikel Hernandez Abaituak lan honetan salatzen duen bezala. Baina hala bada, gure artean horrelakoak asko badira, ondo etorriko zaie delako ortodoxo horiei nik ere aise eta gustora irakurri dudan lan han irakurtzea.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak