« Walk on the wild side | Mikrokosmos iradokorra »
Literatura eta Rock & Rolla / Mikel Hernandez Abaitua / Emak Bakia Baita / Pamiela, 1994
Aurrejuzkuak hausteko Juan Luis Zabala / Euskaldunon Egunkaria, 1995-01-22
Ez du arrazoi faltarik Hernandez Abaituak: “Eta orduan berehala jabetzen gara gure aurrejuzku asko haurtzaroan eta gaztaroan ezagututako munduan daudela errotuta, eta mundu horren esklabu garela konturatu ere egin gabe” (5. or.). Nik behintzat neure kasuan halaxe dela aitortzen dut, eta nire kasu horretan haurtzaro eta gaztaroko mundu horrek Hernandez Abaituak artikulu honetan aipatzen duen pop, rock eta rock and rollaren munduko poeta asko mirestera bultzatu nauela: Bob Dylan, Jimi Hendrix, Pete Sinfield, Lou Reed, Jim Morrison, Bruce Springsteen…; eta baita Hernandez Abaituak aipatzen ez dituen arren ezagutu ziur ezagutzen dituen beste hainbat ere: Ian Curtis (Joy Division), Tom Waits, Nick Cave… Ez nago, beraz, neu ere objetibo izateko moduan; haurtzaro eta gaztaroko mundu horren “esklabu” nauzue.
Dena den, ez dut uste inork uka lezakeenik, rock and rollik primitiboenetik after-punkik iluneneraino -I’m sorry, hortik aurrerakoa ez dut batere ezagutzen- Hernandez Abaituak liburu honetako 6. orrian pop izen orokorraz bataiatzen duen musikak —kalitate urriko eta balio eskaseko asko eta askorekin batera, hori bai— interes eta bizitasun handiko kanta-hitz ederrak izan dituela, balio literario handikoak, abiapuntutzat balio horiek ukatzeko gogoa hartzen ez duenarentzat behintzat.
Hernandez Abaituak ongi tajutu du rock and rollak, popak edo dena delakoak literaturarekin izan dituen harreman eder horien historia orokorra, nahiz eta askotan on eta txar denaren arteko bereizketa errazegiekin jokatu ote duen iruditu zaidan.
Interesgarria bada ere, rock munduak euskal literaturan izan dituen agerpenen inbentario laburr(egi)ak —22. or.— hutsune askotxo duela iruditu zait, agian osoa izateko asmoz egina ere ez zegoelako. Besteak beste —itzuriko zait bat edo beste neuri ere—, honako izen hauek falta zaizkio: Edorta Jimenez, Itxaro Borda, Xabier Mendiguren Elizegi, Aingeru Epaltza eta Lubaki Banda.
Ez dakit rock, rock and roll edo pop musikako kanta-hitzak gutxietsi eta literaturan rock, rock and roll edo poparen presentzia bekatutzat jotzen duten “literaturaren ortodoxoek” gure artean predikamendu handirik ote duten, Mikel Hernandez Abaituak lan honetan salatzen duen bezala. Baina hala bada, gure artean horrelakoak asko badira, ondo etorriko zaie delako ortodoxo horiei nik ere aise eta gustora irakurri dudan lan han irakurtzea.
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez
Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Paloma Rodriguez-Miñambres
Simulakro bat
Leire Ugadi
Mikel Asurmendi
Ezinezkoaren alde
Iñigo Martinez Peña
Mikel Asurmendi
Haize beltza
Amaiur Epher
Asier Urkiza
31 ipuin
Anton Txekhov
Aritz Galarraga
Odolaren matxinadak
Miren Guilló
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren Elizegi
Joxe Aldasoro
Zero
Aitor Zuberogoitia
Amaia Alvarez Uria
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Aiora Sampedro
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Mikel Asurmendi