susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Gizonezkoen emetasuna agerian | Izar arteko merkatari baten abenturak »

Metxa esaten dioten agirretar baten ibili herrenak / Koldo Izagirre / Elkar, 1991

Norbera den umearentzat Edorta Jimenez / Argia, 1991-05-26

Koldo Izagirrek argitaratu duen azken liburuak, “Metxa esaten dioten agirretar baten ibili herrenak” izenekoak, hain zuzen, Julio Cortazarren harako hura ekarri dit gogora. “Historian de cronopios y famas” hartan gaitz egiten bazen Cronopioaren definiziorik esatea, berdintsu esan daiteke agirretarrez. Meigak direla eta esan ohi dena esan beharko hemen ere; Cronopioak, Agirretarrak, egon daude, eta aski (bildurrik gabe esango nuke Agirretarrak oro Cronopioak direna).

Erudizio-gura barik Cortazarrekiko miresmenak eragiten didan lehen gogoeta hau baino sakonagoa egin beharko litzateke, aitzitik, Koldo Izagirreren literatur ahaleginaz.

Zeozertaz sinestuta egoteak mendiak euren lekutik mugiarazteko bezainbesteko indarra ei dakar, alegien arabera. Halaxe da Koldorengan ere. Mendia zein den, gure ahozko tradizio aberatsa. Mendi hori non dagoen, ez du ardura hemen. Ardura duena besterik da. Hain zuzen ere, nora ekarri gura dugun mendi hori, alerik ale, horrexek du axola. Literaturgintzako euskal lautadara ekarri gura da mendia, oraingoan behinik behin.

Lehenik eta behin estiloan, narratzailearen ikupuntua bigarrenik, mendi horretatik garraiatu ditu bere ekaiak Koldok liburu hau gauzatu ahal izateko.

Bigarrenik hasita, hots, narratzailearen ikupuntutik, orainaldian ari da mintzoduna. Orainaldi jator honek bizitasuna eta zuzentasuna ematen dio kontaketari eta idazleari berari ere ironiarako bide ezin hobea eskaintzen, erraza bait da halako keinuak beraz tartekatzea liburu honen irakurketak dakarren abiadan.

Hasiera hasieratik nabarmentzen dena, diodanaren hildoan, hitz eta esakume bakoitzari ezarritako karga idazleak berak kontrolatu nahi duela, ezen liburu honetan hainbeste dira topikoak non guztiak apropos jarriak izan direla argiago ageri bait da. Behin irakurketa-kodea onarturik —“tori topikoak” diosku egileak— maisu maisu ageri da Koldo Izagirre. Hau prosa. Hau liburua. Norbera den umearentzakoa.