« Giltz egokia | Mundu absurdoa »
Mattin Mottela / Jose Mari Satrustegi / Ibaizabal, 2001
Jende apalaren goi-irakaspenak Jose Luis Padron / Zabalik, 2001-07-21
Ahozko literatur-tradizioaren garrantziaz behin eta berriro aritzeari tamalgarria baderitzot ere, behar adina aldiz azpimarratuko dut hartan gordetzen dela herri nahia duen edozein herriren aberastasuna. Ongi baino hobeto irakatsi digu hori Jose Mari Satrustegik (Arruatzu, 1930). Herri-jakintzaren biltzaile eta horren eragin pedagogikoaz arduratua, bizitza osoa eman du horretan Euskaltzaindian Orixek hutsik utzitako aulkia aspaldi hartu zuen Satrustegik. Hizkuntzalaritza, antropologia eta literatura aparteko mailan landu dituen Arruatzuko jakintsuak kontakizunak baino gehiago herri-irakasgaiak diren ipuin labur samurrak bildu ditu Gailurrean sailaren hirugarren alea den Mattin Mottela liburuan.
Nafarroako Sakanan, herri memorian muin-muinetik errotua dagoen pertsonaia historikoa dugu Mattin Mottela, eta egileak berak hari buruz haurtzaroan entzundakoak, batez ere aitari, bildu ditu gurera. “Herriari itzuli nahi izan diot herriak berak eman zidana”, azpimarratu du hogeitik gora liburu argitaratuak dituen Satrustegik.
Gozamenerako lana da Mattin Mottela. Kiko Venenoren abestian bezala, auzoko heroia izan daitekeenaren burutazio bitxi, trebe eta pizgarriek ekintza txalogarriz erditzen dituzte ipuin bakoitzaren amaiera guztiak. Pozez irakurtzen den lana dugu Mattin Mottela, dohain bereziak dituen haurra baita protagonista, argia eta ausarta, beti gure barne-minen beldurrari irtenbidea eskaintzeko prest dagoena. Herriaren literatur ondare honetara beste aspaldiko pertsonaia batzuen ibilerak ere ekarri ditu egileak, Joan Soldadu, Elezuri alfer haundia, Burundako sei gizon eta Hamalau zenaren arreba, Emakume indarduna ipuinetan.
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo
Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban
Mikel Asurmendi
Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz
Gorka Bereziartua Mitxelena
Juana
Jon Artano Izeta
Mikel Asurmendi
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Jon Jimenez