susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Eskarmentua | Literatura gaztea »

Poema amniotikoak / Sonia Gonzalez / Kutxa, 2005

Barruko borrokak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2006-11-03

Uste dut, eta bakoitzak egin dezala usteekin nahi edo uste duena, izenburuaren bigarren zatiak, alegia “gerizpeko gudak” izenekoak, liburuak esan nahi edo uste duena hobeto adierazten duela. Har dezagun esaterako poema bat: “igurtzi eta igurtzi/ eta garbitu beharreko zikina/ kristalaren bestaldean dago”. Egia da kanpora erakusten dena ez dela izaten barrura begira azaltzen dena, baina halakoa esateak barnekoa kanporatzeko gogoa adierazten du. Beste kontua da gogoak edo nahiak mugaraino eramatea. Poesiaren kasuan, eta poesia liburu bat aztertzen ari garenez, poetaren barneko eta kanpoko munduak ulertu behar ditugu, erakutsi edo gorde beharrekoak baitira. Gerizpeko gudak, hala dago idatzita, baldin eta idaztea guda balitz, uste ez dudana. Izan ere hainbeste zikindu da gure artean “guda” hitza, non gaur egun Maginot lerroa bezala geratu baita, zuloz josita, suak belztuta eta gorpuak burdina-hari artean zintzilik. Gerizpeko gudak, barruko borrokak, isilpekoak, ausentziakoak, beldur-ikararenak dira, poetak idazten duen bezala. Poesiari itzulita esan dezadan poema liburu honetan badagoela poetaren barne mundua, intimitatea, eta kanpokoa, gizatasuna, elkartzeko eta uztartzeko asmoa. Beste kontua da erabat lortzea. Ez dut uste halakorik gertatzen denik, baina bidea eginda dago, eta hori hartzea besterik ez dago hurrengoan iritsi nahi den tokira iristeko. Agian ez da jakiten nora iritsi nahi den, baina horrek, azken fmean, ez du garrantzirik, beti iristen baikara nonbaitera. Tamala da, ordea, iritsi nahi ez genuen toki horretara iritsitakoan hantxe goxo geraztea, atzera egiterik ez balego bezala. “Iraultza/ geure buruak zuritzeko modua/ bilakatzen da/ borrokak/ aldez aurretik galduak direla/ egiaztatzean”

Ez, ez dut uste poema liburua osoa denik. Gehiago dira poemok hiriko kale kantoian utzitako puskak, puzzle batenak balira bezala. Norbaitek hartuko ditu eta eramango berarekin, puskak hirian sakabanatuz. Eta gero berriro puskaren bat itzuliko du lehen zegoen tokira eta hura izango da bide erakusle. Hurrengorako.