kritiken hemeroteka

8.573 kritika

« | »

Kolosala izango da / Joseba Sarrionandia / Txalaparta, 2003

Gerra jolasak Alvaro Rabelli / Deia, 2004-02-17

“Kolosala izango da” eleberri laburra da, ehun eta hogeita hamazortzi orrialde baino ez ditu, Sarrionandiak erbestetik ekarri digun azken lana. Bere bigarren eleberria dugu azken hau, eta Lagun izoztuarekin, lehenengo eleberriarekin, gordetzen du lotura, bat gutxienez bai. Bada, honetan ere Kalaportu izeneko geografia fiktizioan lekutu du istorioa, beste sasoi batean baina. Oraingoan denboran atzera egin du eta gerra zibilaren sasoira eraman gaitu. Horrela, “Kolosala izango da”, denbora kronologikoari dagokionez, atzerago kokatzen da, gerra zibilaren hasieratik diktaduraren lehenengo urteetara arteko tartean, hain zuzen. Kalaportuk dagoeneko historia du. Fikziozko geografia den arren, egilearen fikziorako asmoa erakusten duena, gure herriaren metafora eta sintesia da, Euskal Herriko ia edozein herri izan liteke, non eta gure historia hurbileko gertaera ezagunak, neurri batean, historiari dagokionez, errealak, jasotzen diren.

“Kolosala izango da” eleberrian gerra zibilaren gertaerak dira, umeen ikuspegi xaloen bidez kontatzen zaizkigunak. Protagonista nagusia hamaika bat urteko mutikoa da, gerrarekin batera arin hazi behar duena. Ikuspegi xaloa eta samurra bai, baina tragedia gordina ezkutatzerik ez daukana. Tragediak, modu batean edo bestean, berdin erasango die garaileei zein irabazleei. Hasiera batean gerra olgeta hutsa izango da herriko umeentzat, abentura erakargarria inondik, euren gezurrezko tiragomazko gerren parekoa. Nor ez da ba txikitan gerra egitera jolastu? Apurka baina, gerrak dakartzan izugarrikeriekin topo egingo dute, zauriak, kanpokoak eta baitakoak, edonon zabaltzen dira eta umeen momentuko lilura guztiak abenturatik gutxi duen errealitatean galduz joango dira. Hala ere, umeak beti ume, egoerarik okerrenetan ere. Euren begiradapean egoera krudel eta arbitrarioa igarotzen da, ulertezina eta erridikulua. Umeen xalotasunak atea zabaltzen die ironiari eta objektibitateari, horren bidez egileak gertaeren irakurketa lar ideologizatua ekiditen du, baina argi uzten du gerraren krudelkeria eta irabazleen jokamolde ikaragarria. Amaieran umeen desioa, aginte ilunarentzako burla eta ironiatik asko duena, zirkoa itzultzea, zirko kolosala, umeei duintasuna itzul liezaiekeena, herriari duintasuna itzultzea irudikatuko lukeena.

Azken kritikak

Lakioa
Josu Goikoetxea

Irati Majuelo

Poesia guztia
Safo

Aritz Galarraga

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Maddi Galdos Areta

Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe

Hasier Rekondo

Akabo
Laura Mintegi

Jon Jimenez

Akabo
Laura Mintegi

Asier Urkiza

Gatazka eta abusua ez dira gauza bera
Laura Macaya

Nagore Fernandez

Beste zerbait
Danele Sarriugarte

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Kuntzak eta kerak
Sara Uribe-Etxeberria

Jon Martin-Etxebeste

Hitzetik ortzira
Ana Urkiza

Mikel Asurmendi

Askatasun haizea
Javier Buces

Irati Majuelo

Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe

Ibon Egaña

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Aiora Sampedro

Meditazioak
John Donne

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko urria

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

Hedabideak