kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Ugerra eta kedarra / Sonia Gonzalez / Txalaparta, 2003

Galera sentimentala Alvaro Rabelli / El País, 2004-02-01

Ugerra eta kedarra da Sonia Gonzalez idazle barakaldarraren lehenego eleberria. Aurretiaz bazen ezaguna olerkiginztan Sagarroiak izenburuko poema-liburua argitaratu zuenez gero.

Bilboren metafora dugu berriro Ugerra eta kedarra, Bizkaiko hiriburuaren alde batena behintzat, galduz doan Bilboren ezaugarri bat, zatarkeria hain zuzen.

Zatarkeria horren lekuko mutuak, euskal idazle askok ohituta gauzkaten bezala, Zazpi kaleak eta itsasadarraren alboko bazter eta auzuneak dira, bertako kale estu eta txisaztuekin, beren taberna-zuloekin, beren biztanle tipikoekin…

Baina Ugerra eta kedarra galera sentimendu handia da. Liburua hiriaren giro horren galera da, jada oroitzapen husta izan daitekeena; galera arautuetatik kanpo bizi izan nahi zutenena; baina amets eta idealen galera ere. Baina eleberrian bada gainontzekoen gainetik nabarmentzen den osagairik, batez ere maitasunaren galera deskribatzen baitu, azkenean bizia galtzear eramango duen sentimendua.

Izan ere, istorio nagusia Kat, droga eta delinkuentzia munduan dabilena, eta Eñaut ekintzaile politiko denaren arteko maitasun ezinezkoaren inguruan kiribiltzen da. Biak dira eleberriaren protagonista nagusiak, biak dira galtzaileak, biak arestian aipatutako galera horietatik etorriak.

Une batez bien artean ernatzen den maitasunak —beharbada euren azken aukera izan daitekeena— porrot egingo du, hasitako bideak ezingo dituzte gainditu eta muturreraino helduko dira.

Eleberriak baditu errealismo zatarraren osagai guztiak (gaueko giroa, sexua, tabernak, drogak, musika, nabarmenenak aipatzearren). Ildo horretan Sonia Gonzalezen azerturik handiena protagonistarengana heltzeko mdoau izan da, narratzailearen ahots ikuspuntuaren aldaketen bidez, barrru-barrutiko hurbiltasuna eman diona.

Hala ere, eleberriak badu arazorik. Agian ahulena topikoetan jausteko arriskua da eta, beharbada orijinaltasuna kentzen diona, beste idazle asko ibilitako gai berdinetan ibili izana.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak