kritiken hemeroteka

8.530 kritika

« | »

Meditazioak / John Donne (Patxi Ezkiaga) / Balea Zuria, 2023

Bihotza han utzita Jose Luis Padron / Bilbao, 2023-11

Patxi Ezkiaga zenak Oxford eta Cambridgeko Unibertsitateetan egin zituen Literatura ikasketak. Euskal Herrira bueltatzean, lagunek gogoratzen dute ingelestuta etorri zela, bihotza han utzita: Manchester United, errugbia…, baina literaturaren alorrean batik bat.

Sorkuntzan, bi iturri nagusitatik edan zuen Ezkiagak. Batetik, berarengan euskal poeta klasikoek izan zuten eragina: Orixek, Lauaxetak, Lizardik, baita garaikide zituen Lekuonak eta Gandiagak ere. Haiek izan zituen ordu luzeetarako lagunak. Bestetik, poeta anglo-saxoiak: Shakespeare, T.S. Eliot, John Milton, William Blake, Seamus Heaney… Idazle ingelesen eragina inspirazio eta motibazio iturri berezia izan zen Ezkiagarentzat. Klasikoak, klasiko modernoak batik bat. Garai batean, urtero 60 bat liburu berri irakurtzen zituen, azken urteetan nahiago zuen klasikoengana jo eta horiekin asetu. Gehiago daude. Eta John Donne dago. Galdetzen zitzaion bakoitzean egiten zion erreferentzia Ezkiagak.

Isilaldi nahiko luze baten ostean, 2012an Oteiza. Profetaren 14 hitz (Bermingham) poema liburuarekin itzuli zen Ezkiaga. Berria egunkariko Juan Luis Zabalari aitortu zionez, poema horiek meditazio eta mistika une batzuen ondorio izan ziren. Eta azpimarratu zuen, ahal zuen bakoitzean, egiten zuela bat John Donnek XVII. mendean idatzitako poesiarekin.

Hil baino urtebete lehenago, adierazpenak egin zizkion Pello Otxoteko poetari, Hegats aldizkarirako. Hau esan zion: “Mistikak hori erakusten du, onartzen, kontenplazioan onartzen. Eta lezio zailena hori izan da niretzat: onartzea”.

John Donnen Meditazioak argitaratu du Balea Zuria argitaletxeak, Patxi Ezkiagak hil aurretik euskaratua. Patxik itzulitakoa, obra handiago baten zatia da, liburu osoaren lehen kapitulua, eta euskarara ekarritako Donneren lehen liburua.

Berezkoa dugu, gizon-emakumeok, gure jakiteko nahia baretzea, gure gogoa lasaitzea, gure atsekabea arintzea. Itzal artetik, bide bat erakusten dute John Donnen testuak eta Ezkiagak egindako itzulpenak. Felipe Juaristiren hitzek ere bai: “Barnera begiratu behar horretarako, hor baitago ezkutuan eguzki eder eta distiratsu bat. Batzuek kontzientzia deitzen diote; beste batzuek, bihotza”.

Azken kritikak

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak