kritiken hemeroteka

8.280 kritika

« | »

Gaur galtzea tokatzen da / Gotzon Hermosilla / Elkar, 2018

Leku eta une bat, hamaika kontu Aiora Sampedro / Berria, 2018-07-01

Gaur galtzea tokatzen da Gotzon Hermosilla kazetariaren lehen fikziozko liburua dugu. Bi zatitan banatzen da ipuin-liburua, gaien arabera: batetik, lehen zatikoak daude, taberna giroan kokatutakoak, bigarren zatikoak bestalde, hainbat gairen inguruan eraiki ditu idazleak. Idazleak elkarrizketaren batean aurreratu bezala, gaiak bakarrik ez, gertaeren kokalekua eta pertsonaien profil sozialak ere kontakizun gehienak zeharkatzen dituzten puntu komunak dira.

Ipuin-liburuari eta lehen atalari izena ematen dion ipuinak irekitzen du liburua; maitasun istorio moduan aurkezten den kontaketak amaieran kutsu berezia hartuko du, maitasun horren zentzua alderantzikatuz. Bide beretik jarraitzen du Orratza eta kaltea ipuinak; izenburuak iradoki bezala, drogaren ondorio latzak azaleratuz. Lapurreten inbentarioa eta Poto narrazioak ere aurrekoen bide beretik doaz. San Frantzisko, New Orleans ipuina berezienetarikoa iruditu zait niri, kazetari-ikuspegia antzematen zaio Hermosillari: bizitzaren alde basatitik ibilitakoei idatzitako omenaldi antzekoa da, kronika modura eraikitakoa. Nire ustez, lehen parteko ipuinik osoena da azken ipuina; gainera, leku estrategikoan kokatuta dagoela esango nuke bigarren parteko ipuinen tonua antzematen baitzaio; pertsonaien psikologian sakontasunez erreparatuz, gertakari xume baten inguruko kontaketa harilkatzen da. Orokorrean, aipatutako guztiek dituzte komunean rock musika, drogazaleak, gaua edo tabernak, baina batez ere, pertsonaia guztiei nabari zaie zerbaiten hutsa, guztiaren amaieran zerbait faltan dutelako sentsazioa.

Bigarren partea heterogeneoagoa da gaien eta kontaketa-moldeen ikuspegitik, baina, kasu hauetan ere gertaeren kokalekua eta pertsonaien profil soziala mantentzera jo du Hermosillak. Badira memoria historikoa eta mitikoa nahasten dituzten kontakizunak, Deabrua dut iheskide esaterako; badira, halaber, giro errealistagoetan kokatutako Satorrek zulatuak irudi, Eu quédome aquí eta Hauek txakurrak dituk, zeintzuetan Euskal Herriko giro politikoko hainbat kontu gurutzatzen diren; bestalde Erietxeetako gurutzeak eta Esperantzaren indarra irakurketa metaforikoak egiteko aproposak dira. Bigarren atal honetan ere, azkeneko ipuina iruditu zait osoena; balizko amaiera irekia duen Hauek txakurrak dituk istorioan txakurrarena eta katuarena egiten dabiltzan ETAkidearen eta poliziaren arteko jolasa harrapakinak harraparia ehizatuz amaituko da.

Esan badut bi ataletan banatutako ipuinek badituztela hala sailkatuta egoteko antzekotasunak eta diferentziak, esango nuke era berean, badela bai atal bateko, bai besteko ipuin orok konpartitzen duen alderdi bat: orokorrean, idazlea saiatzen dela errealismo kutsua duten ipuinak amaieran alderantzikatzen; horrela lortzen du irakurlea harrituko duen efektua.

Azken kritikak

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Zakur zaunkak
Iñaki Irazu

Hasier Rekondo

Bufalo guztiak
Juanra Madariaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma

Jon Jimenez

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Asier Urkiza

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak