« Aurki guztiak du bere binperra | Betikotasuna salgai »
33 ezkil / Miren Gorrotxategi / Elkar, 2016
Drama baserrian Javier Rojo / El Diario Vasco, 2016-11-26
Miren Gorrotxategik idazlan interesgarri batekin egin du aurkezpena euskal literaturaren alorrean. “33 ezkil” du izenburua haren lehenengo eleberriak. Bertan idazleak baserri giroan kokatutako drama eta literatura beltzetik hurbil dagoen intriga lotzen jakin du. Izan ere, nobelaren hasieran Ferminek, bere baserriaren inguruko lurretan aitzurrarekin ari den bitartean, hezur batzuk topatzen ditu. Harrituta, kalean bizi den semeari (Nestorri) deitzen diote. Hezur hauek, baina, desagertzen dira eta Fermin hilda aurkitzen dute baseliza batean aurpegian eskopeta-tiro bat duela. Trama desberdinak korapilatzen dira eta istorioak narrazio-hariek markatzen dituzten bidezidorretatik jotzen du. Familia trama konplexua dago alde batetik, non familia desegituratua agertzen zaigun, zeren ez baita argi gelditzen zein den bakoitzaren papera gizarte txiki horretan. Aspaldiko istorioek izugarrizko eragina dute momentuko gertakarietan. Hori bai, isilean gorde beharreko kontuak direlarik, irakurleak poliki-poliki antolatu beharko ditu hari guztiak planteatzen zaion materiala ulertuko badu.
Baserriarekiko topikoak ere apurtzen dira idazlan honetan. Baserria, jakina, ez da aurkezten leku idiliko moduan. Bertan, ezinikusiak eta grinak daude, eta ezinikusi eta grina horiengatik pertsonaiek elkarri egiten diote aurre. Baserriak errepresentatzen duen mundu idiliko horren desmitifikazioan amaren paperak ere bere partea du: Karmenek, Ferminen emaztea eta Nestorren ama denak, jokaera oso anbiguoa dauka, era neutro batean esateko. Narrazioa aurrera eramateko idazleak diskurtso bikoitza aurkezten du. Alde batetik, hezurrak agertzen diren momentutik aurrera gertatzen dena kontatzen du, azaleko argumentua, begi-bistakoa.
Eta horrekin batera, diskurtso paraleloa eraikiz, aspaldiko kontuak eta hain azalekoak ez diren gertakariak azaltzen diren atalak, argibide moduan erabili behar direnak. Kontaerak ahozko narrazioen eragina nabarmena du eta oso bizia da, batzuetan, gertakarietan arreta osoa jartzen den momentuetan, biziegia agian.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi