« Aurki guztiak du bere binperra | Betikotasuna salgai »
33 ezkil / Miren Gorrotxategi / Elkar, 2016
Drama baserrian Javier Rojo / El Diario Vasco, 2016-11-26
Miren Gorrotxategik idazlan interesgarri batekin egin du aurkezpena euskal literaturaren alorrean. “33 ezkil” du izenburua haren lehenengo eleberriak. Bertan idazleak baserri giroan kokatutako drama eta literatura beltzetik hurbil dagoen intriga lotzen jakin du. Izan ere, nobelaren hasieran Ferminek, bere baserriaren inguruko lurretan aitzurrarekin ari den bitartean, hezur batzuk topatzen ditu. Harrituta, kalean bizi den semeari (Nestorri) deitzen diote. Hezur hauek, baina, desagertzen dira eta Fermin hilda aurkitzen dute baseliza batean aurpegian eskopeta-tiro bat duela. Trama desberdinak korapilatzen dira eta istorioak narrazio-hariek markatzen dituzten bidezidorretatik jotzen du. Familia trama konplexua dago alde batetik, non familia desegituratua agertzen zaigun, zeren ez baita argi gelditzen zein den bakoitzaren papera gizarte txiki horretan. Aspaldiko istorioek izugarrizko eragina dute momentuko gertakarietan. Hori bai, isilean gorde beharreko kontuak direlarik, irakurleak poliki-poliki antolatu beharko ditu hari guztiak planteatzen zaion materiala ulertuko badu.
Baserriarekiko topikoak ere apurtzen dira idazlan honetan. Baserria, jakina, ez da aurkezten leku idiliko moduan. Bertan, ezinikusiak eta grinak daude, eta ezinikusi eta grina horiengatik pertsonaiek elkarri egiten diote aurre. Baserriak errepresentatzen duen mundu idiliko horren desmitifikazioan amaren paperak ere bere partea du: Karmenek, Ferminen emaztea eta Nestorren ama denak, jokaera oso anbiguoa dauka, era neutro batean esateko. Narrazioa aurrera eramateko idazleak diskurtso bikoitza aurkezten du. Alde batetik, hezurrak agertzen diren momentutik aurrera gertatzen dena kontatzen du, azaleko argumentua, begi-bistakoa.
Eta horrekin batera, diskurtso paraleloa eraikiz, aspaldiko kontuak eta hain azalekoak ez diren gertakariak azaltzen diren atalak, argibide moduan erabili behar direnak. Kontaerak ahozko narrazioen eragina nabarmena du eta oso bizia da, batzuetan, gertakarietan arreta osoa jartzen den momentuetan, biziegia agian.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera