« Aurki guztiak du bere binperra | Betikotasuna salgai »
33 ezkil / Miren Gorrotxategi / Elkar, 2016
Drama baserrian Javier Rojo / El Diario Vasco, 2016-11-26
Miren Gorrotxategik idazlan interesgarri batekin egin du aurkezpena euskal literaturaren alorrean. “33 ezkil” du izenburua haren lehenengo eleberriak. Bertan idazleak baserri giroan kokatutako drama eta literatura beltzetik hurbil dagoen intriga lotzen jakin du. Izan ere, nobelaren hasieran Ferminek, bere baserriaren inguruko lurretan aitzurrarekin ari den bitartean, hezur batzuk topatzen ditu. Harrituta, kalean bizi den semeari (Nestorri) deitzen diote. Hezur hauek, baina, desagertzen dira eta Fermin hilda aurkitzen dute baseliza batean aurpegian eskopeta-tiro bat duela. Trama desberdinak korapilatzen dira eta istorioak narrazio-hariek markatzen dituzten bidezidorretatik jotzen du. Familia trama konplexua dago alde batetik, non familia desegituratua agertzen zaigun, zeren ez baita argi gelditzen zein den bakoitzaren papera gizarte txiki horretan. Aspaldiko istorioek izugarrizko eragina dute momentuko gertakarietan. Hori bai, isilean gorde beharreko kontuak direlarik, irakurleak poliki-poliki antolatu beharko ditu hari guztiak planteatzen zaion materiala ulertuko badu.
Baserriarekiko topikoak ere apurtzen dira idazlan honetan. Baserria, jakina, ez da aurkezten leku idiliko moduan. Bertan, ezinikusiak eta grinak daude, eta ezinikusi eta grina horiengatik pertsonaiek elkarri egiten diote aurre. Baserriak errepresentatzen duen mundu idiliko horren desmitifikazioan amaren paperak ere bere partea du: Karmenek, Ferminen emaztea eta Nestorren ama denak, jokaera oso anbiguoa dauka, era neutro batean esateko. Narrazioa aurrera eramateko idazleak diskurtso bikoitza aurkezten du. Alde batetik, hezurrak agertzen diren momentutik aurrera gertatzen dena kontatzen du, azaleko argumentua, begi-bistakoa.
Eta horrekin batera, diskurtso paraleloa eraikiz, aspaldiko kontuak eta hain azalekoak ez diren gertakariak azaltzen diren atalak, argibide moduan erabili behar direnak. Kontaerak ahozko narrazioen eragina nabarmena du eta oso bizia da, batzuetan, gertakarietan arreta osoa jartzen den momentuetan, biziegia agian.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez