« Baina izan ote da inoiz Marcel Schwob-ik? | Aurpegien dantza »

XX. Mendeko Poesia Kaierak / Askoren artean / Susa, 2002

%100 Joxean Muñoz / El Diario Vasco, 2002-10-27

40tik 40. Osatu dute bilduma. Bukatutzat eman dute Koldo Izagirre, egileak, eta Susa argitaletxeak, XX.Mendeko Poesia kaierak izeneko egitasmoa. 40 idazle hautatu zituen Izagirrek. Izen asko utzi behar kanpoan. Autore bakoitzaren irakurketa bat proposatu du. Bat, askoren artean. Poema asko utziz kanpoan. ‘Injustizia’ hitza Izagirrek berak erabili izan du liburuen aurkezpenetan. “Beharrezko injustizia” esaten du editoreak, euskal poesiaren ikuspegi zabal, serio eta ondo iragazia jartzen delako eskura, oso neurri eskurakoan, alegia. Ez dira liburu, kaiera dira, 60 bat orrialde, apenas. Ez datoz liburukote handi, pisutan, larruz apaindurik. Kartoizko azalez, paper erabilian, itxura apal eta xumea eman die Garbiñe Ubedak, gabetasunaren dotoreziaz. Egitasmoaren definizioa ematen da diseinutik bertatik. Kanon bat da, hautu bat delako, antologia delako, baina kanon ttipi bat da, “kanon petrala” esan zezakeen Koldok.

%100 irakurle

“Injustizia zoragarria” insistitzen du editoreak. Arrazoia emango nioke nik, idazleontzat eremu labaina ez balitz. Antologiaren barruan dagoenari ez dio pudoreak aldeko agertzen utziko; kanpoan geratu denari kontra agertzea eragotziko dio pudore horrek berak. Eta, batez ere, gutxik, oso gutxik duela XX. mendeko euskal poesiaren ikuspegi osorik, guztia irakurri ondoren egindako hausnarketarik. Koldo Izagirrek irakurri egin du, aukerak egin ditu eta arrazoitu egin ditu. Kaiera bakoitzari hitzaurrea idazteko obligazioa jarri zion bere buruari. Ez ditu hitzaurreetan hautuaren arrazoiak aletzen. Irakurketarako giltza batzuk ematen saiatzen da. Erabat leku horretatik ari naiz idazten ni, %100 irakurlearen plazeretik.

%100 zerbitzu

Kaiera hauen aurkezpenetara azaltzeko aukera izan duenak entzunez ezagutu ditu Izagirreren irakurketak. Lau dira Koldok prestatu dituen hitzaldiak, edota albaindu dituen gidoiak, edota paratu dituen erakusketak, ez dakit nola adierazi. Errealitatearen arbola, Gure poeten malkoa, Uraren bideak, Gure poeten piztiak. Antologiaren atariko, eskutik eramaten zaitu lanaren paratzaileak, paseoan, arbola, zura, zerra, burdina, euria, malkoa, erreka, arnoa, gaua, piztiak, mamuak aitzakia hartuz, poemaz poema, poetaz poeta, hitzaren, hizkuntzaren, bizitzaren eta grinaren eremuetan barrena. Narrazioaren aitzakiez, inguru jakin batean kokatzen ditu poema zatiak, helduleku baten aukera ematen du, poemak ulertzeko maratilak. Mendi-bideetan pintura arrastoak bezainbat eskertzen ditu maratila horiek irakurleak. Eskura daude testuok orain, Susaren web orrian. Bidea zabalik dago. Ondo joan!

Ez da opari bakarra. Itxaro Bordak (bide batez esanda, kaieretako batean dituzue haren poema zorrotzak) irabazi du (zorionak) Euskadi Saria. %100 basque du liburuak izena. Sarean dago (susa-literatura.eus), osorik, ehuneko ehunean. Dastatzeko, gasna bezala. Liburua saritu eta irakurleoi opari egin, on-line etorri dira.

%100eko zerbitzua. Thanks.