kritiken hemeroteka

8.531 kritika

« | »

Amodioaren martirra / Ernest Daudet (D. Elizetxe) / Euskaltzaindia, 2013

Folletoi erromantikoa Javier Rojo / El Correo, 2014-06-07

Gure literaturan testuen urritasuna hain handia da, non pixka bat zaharra dirudien edozein idazlani izugarrizko errespetuz begiratzen baitzaio, ia-ia klasiko izena emateraino. Edonola ere, pozgarria da ikustea urritasun horren pertzepzioa aldatuz doala, hor zehar erdi galduta zeuden testuak berreskuratzean. Eta halako berreskuratze bat eskaintzen digu Xabier Altzibarrek idazlan honetan. Izan ere, 1900 eta 1901 urteetan zehar “Le Pays Basque – Eskual-herria” kazetan atalka argitaratutako nobela baten edizio berria eskaintzen digu. Jatorrizkoa ez da euskarazkoa, moldapen-itzulpen baten aurrean gaude-eta. Nobelak “Amodioaren martirra” du izenburua eta azpititulu moduan “Dolores, emazte bat berthutez bethea” agertzen zaigu. Jatorrizkoaren egilea Ernest Daudet dugu, eta euskal itzulpenaren arduradun moduan, berriz, D. Elizetxe azaltzen da. Jatorrizkoaren egilea dela-eta, esan behar da gaur egun ezezaguna bazaigu ere, Ernest Daudet (1837-1921) bere garaian idazle ospetsua izan zela Frantzian, liburu askoren egilea, nobelak eta historia liburuak idatzi zituen, poligrafoa izan zela alegia. Egilea gaur egun ahanzturaren zurrunbiloan galduta badago, euskal bertsioaren egileaz esan daiteke ez dela inoiz zurrunbilo horretatik atera, ez baitakigu nor zen Elizetxe delako hura, ezta benetako izena zuen edo nortasuna ezkutatzeko erabilitako goitizena.

Nobelagintza historiko klasikoa desegitean sortu ziren folletoi historiko erromantiko horietako bat dugu aurrean, Frantziako iraultzaren urteen inguruan kokatua, non amodiozko triangelu nahiko topiko bat kontatzen zaigun. Altzibarren edizioan 1900-1901 urteetako euskal argitarapen ez oso txukunaz gain, gaurkotutako bertsioa ere eskaintzen zaigu, irakurleen lagungarri.

Azken kritikak

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak