susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Tribuaren mintzoa | Itzulerak eta antzekoak »

Baina bihotzak dio / Xabier Montoia / Elkar, 2002

Baina bihotzak dio Ben Putzsson / Putz, 2002-04

Xabier Montoiaren liburu berria erosi genuenean (eta oso noizean behin erosten ditugu hemen liburuak, ez baikara aldizkariak saltzen oraindikan aberastu… Bide batez, jakin bezate idazleak-eta euskal argitaletxe guay-ek ez digutela nobedadeen alerik ere bialtzen. Itxura denez, Putz-ek gure literaturari egin diezaiokeen mesedea, edo onura, edo ekarpena, edo iruzkinak, edo publizitate txiki eta xumea… ba, itxura denez, diot, ez da Putz-en hurrengora ere iristen. Bego ba hemen esana: argitaletxeek —Zapozain eta Araberakoek salbu— ez digute euren liburu berrien alerik ere bialtzen, nahiz eta guk eurei —orain artean behintzat— gure aldizkaria sarritan edo beti igortzen diegun, muxutruk, noski. Hori bai, gero kexu agertuko dira argitaletxekardo batzuk, komunikabide espainolistetan euskal literaturari egiten zaion lekua irrigarria delako, ninguneatu egiten gaituztelako etab. etab. etb. Etb. Eitb…).

Montoiaren azkena erosi bagenuen, lehendik ere Montoiazaleak ginelako izan zen, batez ere ipuingintzan gazteiztarrak urratu duen bideari jarraituaz joan garelako. “Emakume biboteduna”: hura liburutzarra!. “Gasteizko hondartzak”: gure uste ez-apal ez-epelean, maisu-lana!, eta orain “Baina bihotzak dio” irakurrita, ba gure bihotzak dio basaki ederra iruditu zaiola, ipuinak, lehenengotik hasi eta azkenera arte, borobil-borobilak direla, eta K2ko espedizioarenarekin ipuinean gora egin eta gailurra jo duela idazleak. Zirujau trebe baten antzera, arima hamahiru zatitan disekzionatuta agertu digu Montoiak; hamahiru alditan bihotz deserrotuak dira mintzatzen zaizkigunak, eta mintzo horiek entzunaz gure bihotzak ere ikara egin du. Horrexegatik gustatu zaizkigu horrenbeste ipuinok.

Esku-hatzetara itsatsita geratu zitzaizkigun liburuaren azal-kontrazalak irakurtzen hasiaz bat, eta hamahiru ipuinak leitu arte ez genuen atsedenik izan, drogarekin bezala, “Atsedenik ez drogarik gabe”. Horixe bera: liburu honek kolokatu egiten duela, bai, ipuin bat irakurrita beste bat eskatzen dizula gorputzak, nahiz eta liburua bukatzera doala sumatzean, irakurketa-abiada pausaaaaatu eta poliki-poliki egin aurrera, ezpainetako azken ezti tantak ondo miaztu eta aho-sabaian soseguz dastatzeko. Pena handiz bialdu dugu apalera Montoiaren liburu hau, baina hurrengoaren zain gelditzen gara, eta bihotzak diosku hurregoan ere Montoiak ez digula hutsik egingo.