susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Literatura abisala | Gurasoen etxea »

Malenkonia arabiar bat / Abdela Taia (Patxi Zubizarreta) / Alberdania, 2009

Urrutiratze Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2009-07-03

Malenkonia da gauzen urrutiratzeak sortzen duen sentimendua. Asko idatzi da eta asko idatziko da oraindik malenkoniari buruz. Bizitzako edozein sentimendu bezala, poetak izan dira goien gradua eman diotenak. Ez dago poetarik malenkoniarik gabe (xumeenik xumeena bada ere), eta ez dago malenkoniarik bere poetarik gabe (kaskarretan kaskarrena bada ere). Euskaldunok malerusak eta malenkoniatsuak gara, banaka eta taldeka, jakina, eta pozgarri zaigu guk harro eta zomorro daramaguna besteek ere zomorro eta harro erakustea. Ez dago besteekin elkar gaitzakeen lotura hoberik malenkoniaren soka fin hausgarria baino: malenkoniakide izatea baino.

Abdela Taiaren malenkoniak badu zerikusia sexuaren itzaltzearekin. Horretarako, ordea, lehenago piztu beharra dago, eta pizteko lana egin beharra. Egia da, hala diote moralistek, desirak egiten duela lan gehien pizte lanetan, berak asmatzen baititu piztu beharreko objektuak eta gauzak, berak asmatzen baititu pizgailuak oro ere. Sexu nahia, ordea, itzaltzen da, beste barneko suak iraungitzen diren bezala, ezerk ez baitio eusten bere izaerari, hartara saiatuz gero ere. Eta itzaltze horrek hutsunea du sortzen, eta hutsunea urrutiratze modua da, eta urrutiratzeak malenkonia dakar. Ez da kontatzeko modu bakarra, ironiak ere urruntasuna adierazten du, baina ez da berdin. Abdela Taiak bere (gizonezkoekiko) sexu esperientziaren fruituak erakusten ditu, zertara iritsi den jakiteko baliagarri zaiolako. Hiru aldi dira, hiru toki: hiru esnaldi eta hiru itzalaldi. Hiru aldiz bizi; hiru aldiz hil.