« Atabala eta euria | Amets bizia »
Miranderen lan kritikoak / Jon Mirande / Pamiela, 1985
Miranderen lan kritikoa Mikel Antza / Susa, 1986-07
“Pamiela” argitaletxearen Saio sailean agertu da liburu guztiz beharrezko hau. Mirandezale gero eta gehiago direnentzat zerbitzu paregabea, hortik zehar banandurik, sakabanaturik eta eskuragaitz zeuden zenbait idazki biltzen baititu. “Gernika”, “Elgar”, “Irrintzi”, “Egan”, “Enbata” eta “Igela” aldizkariak izan ziren Miranderen lumak maizenik bisitatu zituenak. Beti kritiko, askotan zorrotz, umoretsu eta ironiatsu zenbait pasartetan, bere idazlan horiek oihartzunik gabeko deiadarrak izan ziren. Eta lan horietan zehar ere mingostasun progresibo bat nabari da. Itxuraz jarrera defendaezinak defendatzen zituen Mirandek, baina ez zuen putxing egokirik topatu bere kolpeei erantzuteko, ez behintzat garaiko euskal munduan. Kronologiari jarraikiz, gutxi gora behera, apailatu dizkigu Larreak lan horiek; eta begiradatxo bat emanez argi ikusten da 50 urtetako hasieran eta 60 urtetako hasieran argitara eman zirela lanik gehienak, tartean eta ondoren isilune luzeak zabaltzen direlarik. Zail da jakitea zenbateraino diren horiek Miranderen kritika lan guztiak, eta ez ote diren hortik zehar gehiago izanen berak menderatzen zituen beste hizkuntzaren batetan idatzi eta argitara emanikoak. Dena dela, Larrearen bilduman euskaraz, espainolez eta frantsesez idatzitakoak agertzen dira, eta Jon Miranderen pentsamoldearen berri egoki asko ematen dute. Iturri urrunak hurbiltzea du bilduma honek baliorik handiena. Baina, edizioari kasu eginez, badu akatsik ere. Lehen artikulua, edo hobe esan gutuna, erreprodukzio gisa argitara eman da, eta tamalez guztiz irakurtezin gertatzen da; horren transkripzioa egitea ez dirudi lan latza zitekeenik… Bestalde, itxuraz txukun badago ere, erruz josia agertzen da liburua, orrialde bakoitzeko baga. Eta horrekin batera, zenbait data eta ohar gehitzea ere ez legoke txarto. Hauek, alabaina, erru ttipiak dira lanaren balioarekin alderatuz gero.
Izen baten promesa
Hedoi Etxarte
Asier Urkiza
Zubi bat Drinaren gainean
Ivo Andritx
Aritz Galarraga
Panfleto bat atzenduraren kontra
Pello Salaburu
Mikel Asurmendi
Denboraren zubia
Iñaki Iturain
Aritz Pardina Herrero
Etxeko leihoak unibertsora
Alba Garmendia Castaños
Irati Majuelo
Izen baten promesa
Hedoi Etxarte
Joxe Aldasoro
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Aiora Sampedro
Aizkorak eta gutunak
Edorta Jimenez
Mikel Asurmendi
Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Maialen Sobrino Lopez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Asier Urkiza
Espekulazioak
Arrate Egaña
Nagore Fernandez
Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez
Txani Rodríguez
Azken batean
Lourdes Oñederra
Mikel Asurmendi