« Atabala eta euria | Amets bizia »
Miranderen lan kritikoak / Jon Mirande / Pamiela, 1985
Miranderen lan kritikoa Mikel Antza / Susa, 1986-07
“Pamiela” argitaletxearen Saio sailean agertu da liburu guztiz beharrezko hau. Mirandezale gero eta gehiago direnentzat zerbitzu paregabea, hortik zehar banandurik, sakabanaturik eta eskuragaitz zeuden zenbait idazki biltzen baititu. “Gernika”, “Elgar”, “Irrintzi”, “Egan”, “Enbata” eta “Igela” aldizkariak izan ziren Miranderen lumak maizenik bisitatu zituenak. Beti kritiko, askotan zorrotz, umoretsu eta ironiatsu zenbait pasartetan, bere idazlan horiek oihartzunik gabeko deiadarrak izan ziren. Eta lan horietan zehar ere mingostasun progresibo bat nabari da. Itxuraz jarrera defendaezinak defendatzen zituen Mirandek, baina ez zuen putxing egokirik topatu bere kolpeei erantzuteko, ez behintzat garaiko euskal munduan. Kronologiari jarraikiz, gutxi gora behera, apailatu dizkigu Larreak lan horiek; eta begiradatxo bat emanez argi ikusten da 50 urtetako hasieran eta 60 urtetako hasieran argitara eman zirela lanik gehienak, tartean eta ondoren isilune luzeak zabaltzen direlarik. Zail da jakitea zenbateraino diren horiek Miranderen kritika lan guztiak, eta ez ote diren hortik zehar gehiago izanen berak menderatzen zituen beste hizkuntzaren batetan idatzi eta argitara emanikoak. Dena dela, Larrearen bilduman euskaraz, espainolez eta frantsesez idatzitakoak agertzen dira, eta Jon Miranderen pentsamoldearen berri egoki asko ematen dute. Iturri urrunak hurbiltzea du bilduma honek baliorik handiena. Baina, edizioari kasu eginez, badu akatsik ere. Lehen artikulua, edo hobe esan gutuna, erreprodukzio gisa argitara eman da, eta tamalez guztiz irakurtezin gertatzen da; horren transkripzioa egitea ez dirudi lan latza zitekeenik… Bestalde, itxuraz txukun badago ere, erruz josia agertzen da liburua, orrialde bakoitzeko baga. Eta horrekin batera, zenbait data eta ohar gehitzea ere ez legoke txarto. Hauek, alabaina, erru ttipiak dira lanaren balioarekin alderatuz gero.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo