susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Ipuinak | Bizitzaren altxorra aurkitzeko bidaia »

Aingurak erreketan / Jon Benito / Susa, 2001

Lasai eta tinko Igor Estankona / Deia, 2001-12-28

Liburuaren aurkezpenean Jose Luis Otamendik oreka, heldutasun, bihotz, neurri eta gazte bezalako hitzak erabili zituen Jon Benitoren debutari buruz hitz egiterakoan. Etxean liburua irakurtzen ari nintzela hoiek guztiak etorri zitzaizkidan burura eta inbidia pixka bat eman zidan, onartu beharra daukat, liburuaren trinkotasunak. Gutxi gorabehera Jonen edadea geneukala poesian estreinatu ginenok ez genuen lortu hain liburu borobilik. Esku artetik hegan egiten duten ideiak harilkatzearen eta ideiok liburu baten zerbitzura jartzearen artean, badago, noski, aldea. Ez da egongo bada, loka dagoena eta egonkorra denaren artean dagoen desberdintasuna horretan datza eta! Idazkeran lortutako oreka alde batera utzita eta antzeko karga daramaten hitz-taldeak antolatzeko erraztasunaz aparte, irakurri ezik deskribatzeko zaila den zeozer dauka liburu honek. Halako itxura birfindu bat, ertzik gabea, eta amildegi leunen antzera bukatzen diren poemak.

Gertaeraren erdian dagoen subjektuak hitz egiten digu batzutan, eta beste batzutan ikusle pasibo batek. Horrek liburuan azaltzen diren beldurrak eta pozak hobeto kokatzen laguntzen du. Estridentziarik ez egoteak hunkidura triste bat sortzen du gainera. Kontraesana diruditen alderdi hauek guztiak bere kabuz egiaztatzeko eskatuko nioke irakurle sinesgogorrari. Apaltasunetik eta duintasunetik idatzitako liburu oso konpletoa da zarauztarrarena, izakeraz ere uxua eta isila denaren eskaintza ederra.

Urazpian tenkatuta dagoelarik korronteek dakartzaten berriak entzuten dituen aingura bezalatsu, gutako bakoitzaren kontra halabeharrez amiltzen den bizitzaz hitz egiten du idazleak, hain maisuki, non, berdinean, nahiago baitugu eskena deskribatua benetan bizitakoa baino. Poesian, imaginatutakoa, bizitakoa, sentitutakoa eta berauek deskribatzeko erabiltzen diren esaldien artean ez dago askotan harreman logikorik. Liburu honek hori esplotatzen duela uste dut: urruna dirudiena hurbildu eta inmediatoa urruntzeko asmoarekin jarritako ispiluak dira. Urrun dagoena gurea ere badela eta hurbilekoa denei dagokiela esateko modu bat izan daiteke. Itxurazko ausardiaren eta gehiegizko zuhurtziaren artean ba omen dago erdibide bat, baina zaila izaten da lortzea, poemak oso ondo kalibratu behar direlako. Gezurrezko konbinazioen artetik egiazkoa eta probetxuzkoa izango den zeozer sortzea da poesiaren helburua.