kritiken hemeroteka

8.224 kritika

« | »

Sabino / Luis Haranburu Altuna / Kriselu, 1986

Sabino Mikel Mendizabal / Argia, 1987-04-12

Jarraitzen du Haranburu Altunak zenbait pertsonaia historiko aurkezten gure herriaren ezagupena piskat handitu nahiean, eta hau egiteko ez dira modu asko izango antzerkia bezain bikainak. Duela bi aste nazionalismo aurreko pertsonaia bezala Zumalakarregi azaldu bagenuen, oraingo honetan Sabino Arana aurkezten digu Aranburu Altunak eta esan beharra da bere egoera historikoarengatik edota aurkezten den pertsonaia ez delako bestea bezain karismatikoa, gauza da ez dela hain bizia azken liburu hau.

Obra guztian zehar, Sabinoren traiektoria politikoa azaltzen da, hots, foralismotik nazionalismora, eta hiltzerakoan nazionalismo bare batera pasatzeko. Bertan bere ezaugarri politiko nabarmenak agertzen zaizkigu: arrazismoa, bizkaitarrismoa, Euskadiren konzepzio federalista, nazionalismoa, bere izaera matxista…

Sabino hilzorian dagoela agertzen zaigu liburua sarrera gisa, ondoren bere hasiera nazionalista azaltzen da biografia moduan: borroka amorratua elkarte nazionalista bat sortu nahiean, emigrazio ikaragarriaren aurkako joera, bizkaitarrismo porrokatua, hizkuntzaren babesa etabar luzea. Amodiozko istorio txiki bat agertzen zaigu ere, nahiz eta protagonistak neska ukatu “Gonzalez” zuelako abizena.

Pertsonaia gogorra zen Sabino, hala agertzen zaigu behintzat obra honetan. Bertan ere nahiko aztertzen da bere anaia Luis. Hau pertsonaia hain erradikala ez izanik ez bakarrik politikan, bizitzako beste zenbait gauzetan ere, askoz konsekuenteagoa izan zen beste zenbait alditan, adibidez euskararen erabilpen soila defendatzean edota Sabinoren bizitza bukaeran nazionalismoaren baretasunaren aurka agertzen denean; hots pertsonaia azkarragoa bezala agertzen da Luis.

Obrak bi parte nagusi ditu, orohar hamar ezena desberdin izanik. Ezena bakoitzeko hasieran bertso batzu botatzen dira sarrera moduan.

Pertsonaia historikoan datza obra honen nagusitasuna, Sabinoren garrantzi politikoa uka ezin bait da. Hala eta guztiz,- lehen esan dudan bezala, izan zuen bizitzarengatik edo, gauza da Zumalakarregiren obra entretenigarriagoa zela. Oraindik hori bai, Loyolaren pertsonaia falta zaigu aurkezteko honela Haranburu Altunaren triologia osatuz.

Azken kritikak

Dimisioa
Juan Luis Zabala

Irati Majuelo

Bi aldiz iraun
Oihane Zuberoa Garmendia Glaria

Ibon Egaña

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Jon Jimenez

Bekatua
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Asier Urkiza

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Europa bezain zaharra
Joxe Azurmendi

Irati Majuelo

Puta
Nelly Arcan

Joxe Aldasoro

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Jon Kortazar

Zakur zaunkak
Iñaki Irazu

Asier Urkiza

Meditazioak
John Donne

Nagore Fernandez

Bekatua
Goiatz Labandibar

Jon Jimenez

Artxiboa

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

Hedabideak