kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Unamuno / Iñaki Soto / Mikel Soto / Elkar, 2006

Unamunori buruz Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2006-07-07

Hain kezkatuta ibili gara (edo ibili dira ibili direnak) euskaldunon identitatearen auziarekin gora eta behera, hainbeste jira eta buelta eman dizkiogu identitate-gaiei, ezen azkenik ez dakit ez ote garen txoratu, edo zorabiatu. Ez dakigu zer egin sortzez hemengoak izanik, euskaraz idatzi ez duten idazleekin, ez dakigu non kokatu behar ditugun beraiek: gure alde edo gure aurka. Hemengoak izanik ez dira euskaldun, baina ez gara konturatzen euskaldun asko ere ez direla (edo ez garela) hemengo, hemengo soilik ez, bederen. Pio Baroja eta Miguel Unamuno dira, nire ustez, gure zorabioa eragiten dutenak. Baroja, nolabait, azkenik onartu egin dugu, gure egin dugu, kostata baina. Unamuno, dena dela, kezkagarriagoa izan zaigu. Gertaeren artean bitxikeria bada ere, sinbolikoki oso garrantzitsua da harekin gertatutakoa. Unamunoren estatuak zeukan burua norbaitek bahitu egin zuen eta ibaira bota. Hantxe aurkitu zuten. Inork ez zuen bereganatu gertaera hura, beraz, ez dakigu nor izan zen bahitzaile, egia da. Baina benetako bahiketa horren aurretik izan da Unamunoren bahiketa sinbolikorik, batekoak eta bestekoak haren buruaren jabe zirela uste izan baitute, ustez eta egitez. Batzuek euskararen liburu beltzean eta besteak espainiarraren liburu zurian sartu dutenean, laburbildu da Unamunori buruzko ikuspegi anitz eta zabala. Sinplifikatu egin da, alegia, identitate-ikurrak sinplifikatu eta pobretu diren bezala gurean.

Baina Unamuno konplexua da, eta kontraesankorra. Eta hori aitortzen dute liburuaren egileek. Dena dela, gehiegizko garrantzia ematen diote Unamunoren euskalduntasun ezari. “Euskal idazle gehienentzat euskararen inguruko haren profeziak (Unamunorenak, noski) akuilu izan dira”, irakurtzen da ondorio gisa. Ez dakit, bada, ez ote ari diren exajeratzen, ez dakit euskal idazleei axolarik izan zaien Unamunok euskarari buruz esandakoa. Belaunaldi batekoei, agian, bai. Haiek irakurri egin zuten Unamunok idatzitakoa. Arazoa, ordea, bestelakoa da; belaunaldi berriek ez dakite nor izan zen Unamuno. Liburua lagungarri izan daiteke.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak