« Zoriona, kaka zaharra | Atzo »
Bizia lo / Jokin Muñoz / Alberdania, 2003
Bizia lo Mikel Asurmendi / Irunero, 2003-06
Narrazio liburu bat eskaintzera gatoz oraingo honetan. Zehatzago eta justuago esanda, Nafarroako Castejon herrian sorturako Jokin Muñoz idazleak narrazio sorta bat eskaini digu. “Bizia lo” izenburuko bost narrazio biltzen dituen liburu hau Euskal Herriko egoera soziala eta politikoan elikatuta dago, gatazka eta bortizkeria dauka bazka.
Jokin Muñoz ez da denbora-pasan diharduen idazlea, ez horixe! Honen aurreko liburuaren bidez, “Atlantidara biajia” saioan, zantzu nabarmenak utzi zituen euskal literaturaren eremuan. Idazlearen urratsek konpromisoa eta inplikazioaren arrastoak marraztu zituzten bidaia hartan, irakurle bat baino gehiago zauritu zuen ezohiko saio hartan. Liburu hura errealitatearen isla ote zenentz eztabaidagaia eta iragana da, ordea. Bego.
Oraingo lan honetan, Jokinek fikzioa hautatu du bere barne kezkak eta mundua islatzeko. Hartara, ez dago gaizki ulertuetarako zirrikiturik. Alta, bada, fikzioa hautatu badu ere, ez da asmakizunetan aritzeko asmotan, errealitatearen gordina azaltzeko baizik. Hots, Euskal Herrian bizi dugun egoera bortitza adierazteko, eta oro har, gure izaeraren erradiografia gisako bat paratzeko.
Bost argazki laburrek osatzen dute “Bizia lo” erradiografia. Kontakizunak, zuri-beltzean taiutuak, kolorerako ia zirrikiturik gabe, kontrasterako leku gutxi utziz, molde sotilez ehundu ditu istorio hauek idazleak. Paisaia koloretsua osatu nahikundetik urrun, bere bost koadro hauek kolore griseko erradiografia bat utzi digute.
Bizia lo baita gurean, grisa kolorearen antzean. Gure munduko gizakion harreman gatazkatsuek islatzen duten kolorea halakoxea baita: grisa. Zein aproposagoa gure egoera ezkorraren kolorea islatzeko gris kolorea baino?
Familiaren ingurutik abiatua, haurtzarotik gaztarora goazen aldian, Jokin Muñozen narrazioen tonuak nerabezaroan bizi ohi dugun itolarria iradoki dit. Adin horretan, azkar bizi beharrez, askatasuna iritsi nahiz, arnasarik hartzeko falta ohi dugun uneak idoro ditzakezu bere kontakizunetan.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera