kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Larrepetit / Pello Lizarralde / Erein, 2002

Larrepetit: sentsazioak eta inpresioak Mikel Asurmendi / Irunero, 2002-10

Azken aldi honetan ekarritako liburuak perla gisara aurkeztu ditut. Literatur termino aratzetan aipatuz, Mikel Taberna idazlearen Dinamitazko Txokolatea liburua biziki goraipatu nuen. Larrepetit eleberria Nafarroatik heldu zaigu ere, eta ezin goraipamen gutxiagorik jaso, nire aldetik behinik behin.

Berriz ere gauza berberekin gaztigatuko zaituztet, literaturzale horiek. Hots, nirea ez dela kritikarik egitea. Aipamen soilean ez ohi naiz gelditzen ere, eta zenbait alditan isurtzen ditudan hitzak oso erraz lerratzen dira laudorioen eremura. Funtsean, liburua irakurtzean sentituriko uneak islatzen saiatzen naiz.

Larrepetiten mendialdean paraturiko kontakizuna aurkituko duzu. Pello Lizarraldek istorioan deskribatzen dizkigun hiru protagonistetako baten izengoitia da Larrepetit, Abel izenekoarena. Beste biak Joxe eta Lainez dira. Joxe ijitoa da, Lainez berriz saltzaile edo biajantea. Larre edota mendien artean paraturiko istorioa da, baita mugan ere.

Mugarik muga, Abel eta Joxe ihes doazen lagunak ditugu, ihes eta helmuga zehaztugabe baten bila. Atzean utzitako lekua eta munduari buruzko datu gutxi eskaintzen digu narratzaileak, datu gehiago eskaintzen digu Lainezen gainean, baina ez sobera ere. Ez da hori garrantzitsuena, ordea. Hots, istorioa ez da aparta. Liburuak ez digu aparteko istoriorik eskaintzen. Alabaina, nork bere istorioa eraiki dezake. Literatura, funtsean, irakurriz gauzatzen baita, literatura idazle eta irakurlearen arteko eginkizuna izaki.

Istorioa irakurle bakoitzak osa badezake, zein osagai paratu digu idazleak istorioa gauzatzeko? Bada, hasteko bere begirada. Hitzez josi eta ehundutako begirada zorrotza, mendien arteko paisaia begiratzeko behako zolia. Pertsonaien beraien ibilerak eta jiteak bertatik bertara agertzen zaizkizu. Pertsonaiak ia zure inguruan sumatzen dituzu. Hain dira hurbilekoak! Ez hainbeste beren pentsamoldeari edo sentimenduei dagokienean, haien ibilera eta jokamoldeari dagokienean baizik. Haien begiradak eta arnasketak gainean sentitzen dituzu, hots, film bat ikusten ari zaren inpresioa jasotzen duzu. Tira, nire hitzak soberan daude. Hitzak Larrepetiten aurkituzko dituzu.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak