« Txokotik mundura | Urte ilunetan »
Larrepetit / Pello Lizarralde / Erein, 2002
Larrepetit: sentsazioak eta inpresioak Mikel Asurmendi / Irunero, 2002-10
Azken aldi honetan ekarritako liburuak perla gisara aurkeztu ditut. Literatur termino aratzetan aipatuz, Mikel Taberna idazlearen Dinamitazko Txokolatea liburua biziki goraipatu nuen. Larrepetit eleberria Nafarroatik heldu zaigu ere, eta ezin goraipamen gutxiagorik jaso, nire aldetik behinik behin.
Berriz ere gauza berberekin gaztigatuko zaituztet, literaturzale horiek. Hots, nirea ez dela kritikarik egitea. Aipamen soilean ez ohi naiz gelditzen ere, eta zenbait alditan isurtzen ditudan hitzak oso erraz lerratzen dira laudorioen eremura. Funtsean, liburua irakurtzean sentituriko uneak islatzen saiatzen naiz.
Larrepetiten mendialdean paraturiko kontakizuna aurkituko duzu. Pello Lizarraldek istorioan deskribatzen dizkigun hiru protagonistetako baten izengoitia da Larrepetit, Abel izenekoarena. Beste biak Joxe eta Lainez dira. Joxe ijitoa da, Lainez berriz saltzaile edo biajantea. Larre edota mendien artean paraturiko istorioa da, baita mugan ere.
Mugarik muga, Abel eta Joxe ihes doazen lagunak ditugu, ihes eta helmuga zehaztugabe baten bila. Atzean utzitako lekua eta munduari buruzko datu gutxi eskaintzen digu narratzaileak, datu gehiago eskaintzen digu Lainezen gainean, baina ez sobera ere. Ez da hori garrantzitsuena, ordea. Hots, istorioa ez da aparta. Liburuak ez digu aparteko istoriorik eskaintzen. Alabaina, nork bere istorioa eraiki dezake. Literatura, funtsean, irakurriz gauzatzen baita, literatura idazle eta irakurlearen arteko eginkizuna izaki.
Istorioa irakurle bakoitzak osa badezake, zein osagai paratu digu idazleak istorioa gauzatzeko? Bada, hasteko bere begirada. Hitzez josi eta ehundutako begirada zorrotza, mendien arteko paisaia begiratzeko behako zolia. Pertsonaien beraien ibilerak eta jiteak bertatik bertara agertzen zaizkizu. Pertsonaiak ia zure inguruan sumatzen dituzu. Hain dira hurbilekoak! Ez hainbeste beren pentsamoldeari edo sentimenduei dagokienean, haien ibilera eta jokamoldeari dagokienean baizik. Haien begiradak eta arnasketak gainean sentitzen dituzu, hots, film bat ikusten ari zaren inpresioa jasotzen duzu. Tira, nire hitzak soberan daude. Hitzak Larrepetiten aurkituzko dituzu.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi