« Neurosia | Zubiaren begien aurrean »
Linh jaunaren biloba / Philippe Claudel (Itziar Diez de Ultzurrun) / Igela, 2010
Arima galduak Iban Balerdi / Gara, 2011-06-04
Hasieratik bertatik harrapatzen zaitu nobela motz honek. Bere ondasun guztiak gainean daramatzan agurea itsasontziaren popan atzera begira, sei asteko bilobatxoarekin batera. Han, itsasoaren bestaldean, hilik dago bera inguratzen zuen oro, lurra, herria, arbasoak, familia. Ihes egitera behartu dute, gerrak akabatu duen bizitza utzi eta nonbaitera doa. Toki berriak, ordea, ez du usainik, ez du ahots ezagunik, ez du goxotasunik. Ia erabateko bakardadea.
Hemendik aurrera, errefuxiatu gunera egokitzeko prozesua azaltzen zaigu, eremu arrotzeko egunerokotasun berria. Kontu txiki ugari modu xehean esplikatzen dira, Linh jaunarentzat egiten duen guztiak baitu orain garrantzia. Ohikoak direnak bizitza normalean, aipatu ere egiten ez diren horiek, eginbehar nagusi bilakatzen dira. Poliki-poliki, bizitokitzat duen gela handitik ateratzen ausartuko da, kanpoko asfaltozko oihanera.
Era horretan ezagutuko du Bark jauna, nora ezean dabilen alargundu berria. Ez du bere hizkuntza mintzatu edo ulertzen, ezta lagun berriak Linh jaunarena ere, baina “Bark jaunari esker, herrialde berriak badu aurpegi bat, eta ibilera bat, pisu bat, neke bat, irribarre bat, baita lurrin bat ere, zigarreten kearen lurrina. Gizon lodiak hori guztia eman dio Linh jaunari oharkabean”. Biak dira arima galduak, etorkizunik ikusi ez eta oraina ere lausotua dakusatenak. Hala ere, edo horregatik, bihurtuko dira adiskide eta elkarren sostengu nagusi. Batak, arretaz entzungo duen norbait behar du; eta besteak, gozotasunez hitz egingo dion pertsonaren bat. Momenturik politenetakoak dira biak agertzen diren horiek.
Laburra da eleberria eta erraz irakurtzen da, baina kontu ugari ukitzen ditu ehun eta hogeita lau orrialdeetan zehar. Bakardadea, isolamendua, adiskidetasuna, erbestea eta gerrek sortzen dituzten oinazeak, besteak beste. Arretaz irakurtzea komeni da, beraz, detaile asko baititu kontuan hartzeko modukoak. Bestela, bukaera hunkigarriak hainbat pasarte buruan errepasatzera eramango zaitu, edo berriz leitzera —hain txarra ere ez dena—.
Bestalde, aipagarria da autoreak duen trebetasuna idatzitako istorioa ikusgarri bihurtzeko. Izan ere, idazle izateaz gain, zinemako eta telebistako gidoilari ere bada Philippe Claudel frantziarra, eta horren eragina nabarmena da. Pertsonaia nagusiaren kasuan, Asia hego-ekialdeko agurea irudika daiteke bere abizen eta ematen dituen beste zenbait zantzurengatik. Inongo tokiren izenik eman gabe, badaukagu gutxi-asko bere irudi bat buruan. Hortik aurrera, Linh jaunaren jarrera, apaltasuna, errespetuzko keinuak, kasik ikusi egin daitezke.
Liburu ederra berriz ere Igela argitaletxearen eskutik heldu zaiguna. Argi geratzen da laburtasunak eta arintasunak ez dutela liburu baten kalitatea zertan baldintzatu. Ederra Itziar Diez de Ultzurrun itzultzailearen lana ere, istorioak eskaintzen duen sentiberatasuna eta gozotasuna transmititzen asmatu duela uste baitut.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera