« Erritmo pausatua | Arima galduak »
Mea culpa / Uxue Apaolaza / Elkar, 2011
Neurosia Juan Ramon Makuso / El Diario Vasco, 2011-06-03
Obsesioak eta ikarak. Eta iraganaren beldur bizi gara. Iragana orainetik begiratuta, ez da, eta hala eta guztiz ere, mamu bat bezala bizi dugu; agian unean uneko ez dugulako erantzuten jakiten; agian ezintasuna dugulako, ez baita gizakiak duen gaitasunetako bat gertakarien aurrean erantzun egokia ematea. Eta hau gure geografian, norberak daki ze erantzun mota eman duen, erantzutea egokitu zaioenean, nolabaiteko neurosi batekin biziz. Uxue Apaolazak XII. Igartza Saria baliatuz, Mea culpa eleberria idatzi du, eta bere ibilbide literarioan lehenengo lanaren gaien inguruko obsesioekin jarraitzen du: bakardadea, gizartean tradiziozko giza harremanen inguruko korapiloak, kolore anitzetako pertsonaiak erakutsiz. Eleberriak azpimarratzeko elementu bat azaltzen du eta hau da errudun sentimendua agertzen duela gure euskal esparru politikoaren gatazka etikoarekin. Eta hemen egilea oso ausarta da, gatazkak erakusten duen oinazearen muinera joaten baita, morala alde batera utzita; norberak egin behar du hautua, bere erruei aurrez aurre begiratuz, tranparik gabe. Eleberriak pertsonai nagusi bat du, Lur, eta bera da eleberriari haria ematen diona, nahiz eta pertzepzioa, batzuetan, lausotua geratzen den irakurlearentzat. Uxue Apaolazak eleberria, estruktura aldetik, ezin uka, bitxia egin duela, baliatzen baita pertsonaiaz bere eleberria garatzeko.Eta, agian, gaur egungo sare sozialei, facebookei hain zuzen, keinu behartu bat eginez, eleberrian, traman sartu egiten du. Arestian aipatu dugu lausotasunaren keinua, eta hau berresten da, idazleak epilogo moduko bat idazten duelako, eleberriaren nolabaiteko azalpenak emanez. Beharbada honek kentzen dio idazleak eraiki duen proposamen berritzaile honen xarma.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo