kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Katedrala / Raymond Carver (Juan Mari Mendizabal) / Elkar, 1993

Egunerokotasunaren amarauna Aitor Zuberogoitia / Argia, 1993-10-31

“Katedrala” liburuaren kontrazalean bertan zehazten den moduan, Raymond Carver literatur munduan azken hamarkadan izan den aurkikuntza garrantzitsuenetarikoa da. Kritikak, gauza guztiak katalogatzeko duen joera itsu eta mugatzaile horrek eraginda (eta neu ere kritikari bihurtuta…??!), dirty realism (errealismo zikina) izenez bataiatu du bere idazkera. Egia esan, oraingoan ez da guztiz oker ibili.

Egunerokotasuna du hizpide eta kontagai Carverrek. Istorio arruntak, grisak, inongo magiarik bakoak deskribatzen dizkigu; etxetik bota duten maizterrarena, bazterrik bazter langabeziaren zama lepoan inon kokagunerik eta bakerik bilatu ezinik dabilen sendiarena, semearekin ezelan konpondu ezin den aitarena… Istorio desberdinak denak ere, baina zenbait elementu komunean dituztenak.

Idazleak egoera arruntak, egunero edonork bizi ditzakeenak aurkezten dizkigu, hizkera errazez kontaturik. Aurkezpenaren ostean, egunerokotasuna hausten duen arazoa planteatzen du. Eta pertsonaiek ezina ageri dute arazoon aurrean: ez dira heroiak, gizaki hilkor arruntak baino, eta ezingo dute halabeharra gainditu.

Haatik, istorioek ez dute amaiera tragikorik. Ez dago konponbiderik, ezinezkoa da laberintotik ateratzea, baina hala ere bizitzak ez du amaiera tragiko edota heroikorik merezi. Distirarik ez, balentriarik ez, bukaera epikorik ere ez sikiera; zentzugabekeria konstantea da, gorabeherarik bakoa. Ezen ezer izatekotan, egunerokotasunaren absurdoa eta beronek ehunduriko amaraunaren erretrato fidela baita “Katedrala”.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak