kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Besteen odola / Simone de Beauvoir (Oier Alonso Etxebarria) / Ibaizabal, 2001

Zahartu ezin Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-08-11

Liburuak eta bizitza antzekoak dira, zalantzarik ez, elkarren itzal baitira askotan; bizitzarik gabe ez litzateke libururik izango, eta libururik gabe bizitza gutxi eta bera kaskarra. Liburuetatik bizitza igarotzen baita, zeharka batzuetan, arrasto txikia utzirik, koska bat edo beste; edo zuzenean bestela, ubeldura latzak utzirik atzean, mina ere bai seguru asko. Liburuak urteen eraginez zahartu egiten dira, duintasunez batzuk, beti galai azaltzen diren gizonezko horien moduan, beti eder eta panpina ikusten ditugun emakumezko horien moduan; zakar besteak, bat batean joan egiten zaie gaztetasuna eta erori egiten dira urteen leizean. Ezagutzen ditugu bateko eta besteko adibideak, gizon zein emakume. Simone Beauvoir ezin esan zakar zahartu zenik, azken urtetan ere begiek gordetzen baitzuten gaztaroko indarra, gaztaroko argia, mundu berriak aurkitzeko grina; azken urteetan ere aurpegia lasaitasunaren isla zen: aurrean aurki zezakeenak ez zuela bera izutuko esanez bezala.

Beti izan zuen aurpegi gozoa, benazkoa baina gozoa. Denbora igaro ondoren, eta urte askotan Simone de Beauvoir Jean Paul Sartreren lagun-maitale-emazte-aitorle sindromearen pean bizi izan ondoren, gure aurrean hain zuzen, ikusle eta lekuko derrigortuak, badirudi halako buelta datorrela, termino guztiak (lagun-maitale-emazte-aitorle) hankaz gora jartzeko sasoia. Halaxe idatzi da Sartreri buruzko azken biografia ospetsua.

Ancienne philosophe bat omen egilea, Henry Levi, hain zuzen. Han nolabait mitoa hautsi egiten da. Egia da Simone Beauvoirrek ere mitoari bultzada bat baino gehiago eman ziola goitik behera, bere biografietan eta egunerokoetan. Nik, dena dela, Sartreri sekula aurkitu ez diona aurkitzen diot Simone Beauvoirri: grazia testuetan, eta duintasuna bizitzan.

Nobela honetan ere erakusten duen duintasuna. Ez baita zahartu, oraingoz bederen.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak