kritiken hemeroteka

8.449 kritika

« | »

Zenbait terrorista / Markos Zapiain / Txalaparta, 2003

Zelan diren gauzak Igor Estankona / Deia, 2003-12-30

Tentuz irakurtzeko liburua da “Zenbait terrorista”. Titulutik bertatik hasita terminoak ordenatzeko (hain erraz erabiltzen da gaur egun terrorista hitza!) eta filosofiaren bilakabideak argitzeko ahalegina denez, irakurleari disziplina apur bat eskatzen dion irakurgaia denik ezin uka daiteke. Alabaina ez da Proust, Sartre, Foucault edo Rosseten ideien inguruko oinarri sendoegirik behar. Idazleak berak jarriko gaitu laster jakinaren gainean, berak esango digu aztertutako autore bakoitzak zein kritika egiten dien sistema filosofiko nagusien egiturei, eta kritika horiek ze eragin izan duten munduaren ikuskeran, pasa den mendeko berrogeita hamargarren hamarkadatik aurrera batez ere. Tentuz irakurtzekoa beraz, eta ezelango aurreiritzirik gabe: hain zuzen aurreiritzien kontra aritu ziren pentsalariak baitira liburura bildu direnak.

Etorkizunari eta iraganari buruzko gogoeta bikain batekin hasten da liburua. Gure herrian aldaketa funtsezko bat gertatu zen gerra-oste luzearen ondoren: galdutakoa berreskuratzera bideraturik zegoen ideologia zabal bati eusten ziotenen (EAJren nostalgia zaharkitu hura) eta ezinbestean aldakorra den etorkizun berri bat lantzea proposatzen zutenen arteko dialektika gogorrak astindu zuen abertzaletasuna. Bada, filosofoen iturburutik bertatik aztertzen du Markos Zapiainek ideiak freskatu zituen eztabaida bizi hura.

Erlazio sozialen matazatik gogor tira eginez zoramena, askatasuna, sexua… hainbat dira etorri hain handiko pentsalarien ahotik ateratzen diren gaiak. Bereziki gomendagarriak dira Rosseten inguruko kapituluak, besterik ezean egia borobilak balira bezala aurkezten dizkiguten hainbat kontzepturi punta ateratzeko duen abileziagatik edo bertutea modu abstraktuan aztertu beharrean “poza” edo “gozamena” bezalako sentipenek harekin duten zerikusia aztertzeko modu iraultzailea dakarkigulako. Poza bizitzaren onarpenetik jaiotzen den sentipena da, existentea baina deskribagaitza era berean.

Aurrekoaren gisako abstrakzioen hezur-mamitze praktikoa hobeto ulertzeko hain lagungarri diren adibideei eta testuinguruari behar duten lekua eskaintzen dien liburua ere bada hau. Ezin ekar daitezke artikulu honetara liburuaren ñabardura guztiak, baina umoreak ere berebiziko garrantzia duela laster konturatuko da irakurlea eta behar bada bere buruari galdetuko dio ia zergatik ez dioten inoiz filosofia honela azaldu.

Azken kritikak

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Jon Martin-Etxebeste

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Amaia Alvarez Uria

Arrabioen gerra
Karel Capek

Jon Jimenez

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Asier Urkiza

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Nagore Fernandez

Negu batez Mallorcan
George Sand

Aritz Galarraga

Trilogia
Jon Fosse

Hasier Rekondo

Ele eta hitz. Ahoz eta idatziz
Jose Angel Irigaray

Mikel Asurmendi

Ttau eta biok
Joseba Esparza Gorraiz

Paloma Rodriguez-Miñambres

Epilogorik gabe
Elena Sanchez

Aitor Francos

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Asier Urkiza

Pleibak
Miren Amuriza

Nagore Fernandez

Euskaldun fededun
Pruden Gartzia

Jon Jimenez

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Ibon Egaña

Artxiboa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

Hedabideak