kritiken hemeroteka

8.553 kritika

« | »

Mundu zitalaren kontra / Lizar Begoña / Elkar, 2024

Aktualitate zaharra Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2024-05-18

Metro karratu gutxiko barrutian bizitza osoa kabitu liteke. Pilarrek Benidormeko lehen kioskoa zabaldu zenetik bertan lan egin du Doloresekin batera. Hiria hazten, apaintzen eta ajatzen joan da kioskoaren bueltan. Beti lankide izan duen ahizpa zaharrena, Dolores, mendekotasun egoeran dago eta ahizpa gazteak bere kargu hartu du bere zaintza; horretarako haren ordutegia kubrituko duen pertsona bat kontratatu behar izan du. Hain zuzen ere, gazte hori da liburuko bigarren protagonista: bere buruari ihesi dabilen gazte bat. Talaia bera izanagatik, begiraden arteko kontrastea bistakoa da; bakoitzak bere zauriak eta aurreiritziak ditu eta egoerei aurre egiteko jarrera propioa. Benidormeko ekosistema saturatuan eguzkiak eta alkoholak, jubilatuek eta LSDak, literaturako klasikoek eta Cuore-ek bat egiten dute eta txoriak begiztatzera doan zaleak bere burua kamuflatzen duen gisa ezkutatzen dira kioskoan lanean dihardutenen begiak. Turistek konkistatutako territorio afrusa barrura begiratzeko desleku pribilegiatua da.

Espazioari dagokionez, bi metro karratuan kokatzen da eleberria (“biak barruan sartuta, ez gara kabitzen kasik”) eta bi mundu ikuskerak gurutzatzen dira, txandaka. Elkar nekez uler dezaketen bi belaunaldiren hitzik gabeko talka ageri da. Horren erakusgarri da idazkera ere. Idazleak maisuki nahasten ditu eta sare sozialetako erreferentziak. Horren adibide ederra da “Mezua ezabatu da” ipuina.

Eleberria kronologikoki kontatua dago; udako hiru hilabete kontatzen ditu, eta kapitulu bakoitzak bederatzi ipuin ditu. Aro beilegia eta Gepardo japoniarrak liburuetako poesien ostean, eleberrirako zubia zeharkatu du Lizar Begoñak. XXV. Igartza saria irabazi zuen eta haren emaitza da esku artean duguna. Eguzki galdatan egonagatik guardasola ere eskaintzen duen liburua.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Irati Majuelo

Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust

Aritz Galarraga

Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo

Aiora Sampedro

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Mikel Asurmendi

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak