« Galerak | Ekofeminismoaz »
Maskara baten aitortza / Yukio Mishima (Iker Alvarez) / Igela, 2023
Ezinbesteko desira ez-errentagarriak Ibai Atutxa Ordeñana / Argia, 2023-09-24
Kochan protagonistaren desira homoerotikoaren kontzientzia hartzea eta esperimentazioa kontatzen zaigu Maskara baten aitortza-n. Bigarren Mundu Gerrako azken urteetako diziplinapean kontzientzia hartze hori posible egingo dion normaltasunaren maskara sortu, eta hor arituko da irakurlea maskararen alde batetik bestera. Igela argitaletxeak ekainean euskarari ekarri zion eleberri hau Yukio Mishima gerra-osteko idazle japoniarraren bigarrena izan zen.
Bada, maskararen atzeko desirara filtro gabeko sarbidea ematen dio irakurleari eta hori iruditu zait zirraragarriena. Usainak eta frakak; gazteak eta helduak; emakume biluzien argazkiekin saiatzea baina soldadu eta santuenekin berotzea; musuak eta sexu grinak; obsesioak eta lotsak; haragiaren nahi etengabea eta minaren erotika. Desiraren zirkulazioaren kartografia literario erotiko zehatza egiten du eleberriak.
Euskal munduaren neurrira egindako eskandalu partikularrak jarraitu zion Igelari eleberria argitaratu eta gutxira eta ezin aipatu gabe utzi. Ereinek, Igelaren jabeak, erabaki zuen editorearen kontratua bertan behera uztea. Gaizki-ulertuak bitarteko Ereinek argitu zuen: “Aurreneko kasua izango litzateke munduan kaleratutako langile batek erabakitzen duena enpresaren jarduna noiz gelditzen den”. Arazoaren muina, hala ere, beste bat zen: ez ziren ezarritako errentagarritasun helburuak bete.
Irakurtzean, pentsatu nuen ezetz, ez zela lehenengo kasua izango munduan langileek, are kaleratutako langileek ere, enpresa bat gelditzen dutela. Pentsatu nuen: nork geldituko du lantokia ez bada langileak; nola imajinatu editoriala ez dela geldituko editorearen lanik gabe.
Noski, lan indarra abstraktua izanik beti da ordezkagarria. Kendu langile bat eta jarri beste bat errentagarritasunaren miraria egiteko. Alta, arazoa da lan indar hori konkretua ere badela. Mishimaren itzulpen hau da emaitza konkretu horietako bat. Arduratzekoa da diglosia gorriko Euskal Herri honetan Mishimarena bezalako itzulpenak direla ekonomikoki ez-errentagarriak bezainbat kulturalki guztiz funtsezkoak.
Mendeku eskubidea
Ernesto Prat Urzainki
Jon Jimenez
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Asier Urkiza
Rifqa
Mohammed el-Kurd
Ibon Egaña
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Paloma Rodriguez-Miñambres
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Mikel Asurmendi
Gurpilak
Eztizen Artola Iturrate
Irati Majuelo
Argialdiak
Miriam Luki
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Leiho bat bihotzean
Aintzane Galardi
Paloma Rodriguez-Miñambres
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Asier Urkiza
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Nagore Fernandez
Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia
Jon Jimenez
Sinposioa
Platon
Aritz Galarraga
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Joxe Aldasoro
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Mikel Asurmendi