« Nitik gura, eraldatuz | Zer den ‘basque’ »
Argialdiak / Miriam Luki / Susa, 2023
Giro arrotzean Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2023-06-17
Hauxe dugu Miriam Lukiren lehen narrazio-liburua, bederatzi istoriok osatzen dutena. Kazetaritzan aritzeak estreinako obra honetan eragina izan duela esango nuke, batetik, kontakizun laburrak hautatu dituelako, eta, bestetik, darabilen hizkuntza-adierazpen zehatzagatik.
Lukik sorturiko ipuinek pertsonaien nahasmen sentsazioari ihardesten diote, egunerokotasunean hartu behar dituzten erabakietan nola jokatu ez baitakite. Besteen onespenaren zain daudela dirudi, ez dagokien leku batean, alegia, barne-munduarekiko desorekan, “Bi dei” istorioan, adibidez. Aldi berean, badira protagonistentzat ezkutuko mehatxuak, isilak, gauzatu berri ez direnak… zorionez. Edo ez, argitu gabeko traumen aztarnak alboratu nahi dituztelako, “Nora” kontakizunean gertatzen den bezala. Arroztasuna, bai eta absurdoa, tonu kafkarra gogora ekartzen duena, nagusitzen da “Inbasioa”n, itzultzailea den pertsonaia bere burua handitzen ari delako sentsazioan tematurik. Gai eta egoeren aniztasunari erreparatuz, idazleak ez du ahantzi klase sozialen arteko gatazka lardaskatua “Lau hankan” izenekoan.
Horrez gain, istorio hauetan aipagarria iruditzen zait hizkuntza-baliabideen ekonomia, zentzu onean uler bekit, hitz gutxitan adierazpide ezin hobea erdiesten baitu idazleak, oso ongi neurturik, ezohiko indarrez esangurak helarazten dakiela agerian. Hizkera erregistro horrek zein detaileei emaniko arretak tentsio narratiboari eusten laguntzen diote modu bikainean, eta, zeharkako bakarrizketaren teknikarekin batera, irakurleak ezustean harrapatzeko gaitasuna erakusten du Lukik.
Kontakizun bakoitzak ostentzen dituen ñabardurei adi egon beharra dago liburu honetan, gaur egungo gizarteari buruz islatzen duen ikuspuntu deserosoa —ironia ere tartean— ez galtzearren.
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez
Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Paloma Rodriguez-Miñambres
Simulakro bat
Leire Ugadi
Mikel Asurmendi
Ezinezkoaren alde
Iñigo Martinez Peña
Mikel Asurmendi
Haize beltza
Amaiur Epher
Asier Urkiza
31 ipuin
Anton Txekhov
Aritz Galarraga
Odolaren matxinadak
Miren Guilló
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren Elizegi
Joxe Aldasoro
Zero
Aitor Zuberogoitia
Amaia Alvarez Uria
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Aiora Sampedro
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Mikel Asurmendi