« Nitik gura, eraldatuz | Zer den ‘basque’ »
Argialdiak / Miriam Luki / Susa, 2023
Giro arrotzean Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2023-06-17
Hauxe dugu Miriam Lukiren lehen narrazio-liburua, bederatzi istoriok osatzen dutena. Kazetaritzan aritzeak estreinako obra honetan eragina izan duela esango nuke, batetik, kontakizun laburrak hautatu dituelako, eta, bestetik, darabilen hizkuntza-adierazpen zehatzagatik.
Lukik sorturiko ipuinek pertsonaien nahasmen sentsazioari ihardesten diote, egunerokotasunean hartu behar dituzten erabakietan nola jokatu ez baitakite. Besteen onespenaren zain daudela dirudi, ez dagokien leku batean, alegia, barne-munduarekiko desorekan, “Bi dei” istorioan, adibidez. Aldi berean, badira protagonistentzat ezkutuko mehatxuak, isilak, gauzatu berri ez direnak… zorionez. Edo ez, argitu gabeko traumen aztarnak alboratu nahi dituztelako, “Nora” kontakizunean gertatzen den bezala. Arroztasuna, bai eta absurdoa, tonu kafkarra gogora ekartzen duena, nagusitzen da “Inbasioa”n, itzultzailea den pertsonaia bere burua handitzen ari delako sentsazioan tematurik. Gai eta egoeren aniztasunari erreparatuz, idazleak ez du ahantzi klase sozialen arteko gatazka lardaskatua “Lau hankan” izenekoan.
Horrez gain, istorio hauetan aipagarria iruditzen zait hizkuntza-baliabideen ekonomia, zentzu onean uler bekit, hitz gutxitan adierazpide ezin hobea erdiesten baitu idazleak, oso ongi neurturik, ezohiko indarrez esangurak helarazten dakiela agerian. Hizkera erregistro horrek zein detaileei emaniko arretak tentsio narratiboari eusten laguntzen diote modu bikainean, eta, zeharkako bakarrizketaren teknikarekin batera, irakurleak ezustean harrapatzeko gaitasuna erakusten du Lukik.
Kontakizun bakoitzak ostentzen dituen ñabardurei adi egon beharra dago liburu honetan, gaur egungo gizarteari buruz islatzen duen ikuspuntu deserosoa —ironia ere tartean— ez galtzearren.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez