susa | literatur emailuak | literaturaren zubitegia | euskarari ekarriak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | ipuina.eus | ganbila.eus

« Nitik gura, eraldatuz | Zer den ‘basque’ »

Argialdiak / Miriam Luki / Susa, 2023

Giro arrotzean Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2023-06-17

Hauxe dugu Miriam Lukiren lehen narrazio-liburua, bederatzi istoriok osatzen dutena. Kazetaritzan aritzeak estreinako obra honetan eragina izan duela esango nuke, batetik, kontakizun laburrak hautatu dituelako, eta, bestetik, darabilen hizkuntza-adierazpen zehatzagatik.

Lukik sorturiko ipuinek pertsonaien nahasmen sentsazioari ihardesten diote, egunerokotasunean hartu behar dituzten erabakietan nola jokatu ez baitakite. Besteen onespenaren zain daudela dirudi, ez dagokien leku batean, alegia, barne-munduarekiko desorekan, “Bi dei” istorioan, adibidez. Aldi berean, badira protagonistentzat ezkutuko mehatxuak, isilak, gauzatu berri ez direnak… zorionez. Edo ez, argitu gabeko traumen aztarnak alboratu nahi dituztelako, “Nora” kontakizunean gertatzen den bezala. Arroztasuna, bai eta absurdoa, tonu kafkarra gogora ekartzen duena, nagusitzen da “Inbasioa”n, itzultzailea den pertsonaia bere burua handitzen ari delako sentsazioan tematurik. Gai eta egoeren aniztasunari erreparatuz, idazleak ez du ahantzi klase sozialen arteko gatazka lardaskatua “Lau hankan” izenekoan.

Horrez gain, istorio hauetan aipagarria iruditzen zait hizkuntza-baliabideen ekonomia, zentzu onean uler bekit, hitz gutxitan adierazpide ezin hobea erdiesten baitu idazleak, oso ongi neurturik, ezohiko indarrez esangurak helarazten dakiela agerian. Hizkera erregistro horrek zein detaileei emaniko arretak tentsio narratiboari eusten laguntzen diote modu bikainean, eta, zeharkako bakarrizketaren teknikarekin batera, irakurleak ezustean harrapatzeko gaitasuna erakusten du Lukik.

Kontakizun bakoitzak ostentzen dituen ñabardurei adi egon beharra dago liburu honetan, gaur egungo gizarteari buruz islatzen duen ikuspuntu deserosoa —ironia ere tartean— ez galtzearren.