susa | literatur emailuak | literaturaren zubitegia | euskarari ekarriak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | ipuina.eus | ganbila.eus

« Ulertezintasunaren onarpena | Irribarre samurrak »

Larrazkeneko argi-ilunetan / Luigi Anselmi / Pamiela, 2023

Lagunarte onean Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2023-06-10

Ez dago zalantzarik Luigi Anselmiren poema-liburu berriaren gai nagusia identifikatzeko orduan, adiskidetasuna, ia olerki guztietan azaleratzen baita. Izan ere, lagunei eskainitako omenaldiak sakabanaturik daude orrialdeetan zehar, izen-abizenak eta guzti, gorazarrea eta elegia txanpon bereko alderdiak izanez.

Heriotzak zenbait adiskide erauzi egin dizkio baina hori ez da oztopoa igarotako une gogoangarriak bertsoetara ekartzeko. Tonu auhendagarriari itzuri eta bizieraren zentzuari oratu nahian, lagunekiko elkarrizketen eta konfidentzien ildotik darraite poema askok.

Tituluan larrazkena agertzea helduaroaren metaforarekin uztartzen da, haren talaiatik atzera begiratzen ausartzen delako Anselmi. Bozkarioa eta tristezia —hainbat lagun jada ez daudelako hemen— harilkatzen dira olerkietan. Oroimenaren jardun horretan, alkoholaz eta adiskideez gain, ezin dira falta beste idazle eta erreferente kulturalak, esate baterako, Simic, Katulo, Excalibur, Eros, Sarrionandia, Bidador, Etchepare, Villon, Odin. Halaber, poeta kaletarra den arren, natura (Urrutia Caperauren irudi ederrak tartekaturik), urtaroak, gauak eta egunak, orriratzen ditu, baita kritika soziala adierazten duten kontuak ere, aurreko poema-liburuetatik ezagun ditugunak: aberatsen eta pobreen arteko borroka, edo langileen eskubideen aldeko aldarrikapena.

Behin adin batera iritsita, heriotzaren presentzia alboraezina da. Poetak dioen bezala, erlijio guztiak engainagarriak dira, adiskidantzarena izan ezik. Beraz, lagunartea aterpe bilakatu du Anselmik: “Ene aberria / adiskideak biltzen direneko / leku hori duzu” (27 or.). Mezu hunkigarria heltzen zaigu liburu honetan eta, olerki hauek irakurri ondoren, adiskideen bila joan eta haiekin elkartzeko gogoa sentitzen dugu berandu izan baino lehen.