kritiken hemeroteka

8.352 kritika

« | »

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da / Karmele Igartua / Pamiela, 2022

Hitzaren boterea Jose Luis Padron / Bilbao, 2023-03

Hitzak duen bere boterean sinesten zuen Karmele Igartuak (1959-2010), bai gaixotzeko, bai sendatzeko, urradurak sendatzeko, zauriak ixteko, hitzaren indarrean.

Karmele Igartua Aretxabaletan jaio zen, eta bertako Kurtzebarri Eskolan hasi zen lanean. Senean zeraman irakaskuntza eta senean zeraman euskararen indarra. Zerbaitek definitzekotan, zeukan sena handia definitzen zuen, gauza guztietan.

Bergarako Idazle Eskolako lankideak izan ziren Tere Irastortza poeta eta Karmele Igartua, eta esan dezakegu, nolabait, gordeta zeukan hori guztia, barruko hori askatzen eta kanporatzen ausartu zela Idazle Eskolan hasi zenean eta Irastortzaren laguntzaz, eta, gainera, oso modu emankorrean, hiru lan plazaratu baitzituen urte gutxiren buruan. 2008an Hitzak orbainetan Euskaltzaindiarekin, Arrese Beitia saria jaso ondoren. 2009an, Denbora enararen hegaletan Pamielarekin; eta 2011n aurkeztu zuten berak hil ala biziko aldian idatzitako Itsaso kontra bat, hau ere Pamielarekin.

Tere Irastortzak Idazle Eskolan ezagutu zuen Karmele, eta Jose Angel Irigaray, aldiz, haren editorea izan zen. Irigaray segituan konturatu zen pertsona berezia zela, bizitza oso poetikoki bizitzen zuela, bizitzaren poesia bizitzen dakiten horietako zela eta, era berean, bizitza hitz poetiko bilakatzeko adorea, grina eta dohaina zeukala, eta hori, bai bere bizitzan, bai bere poesian nabarmentzen den ezaugarri nagusienetako bat da.

Karmele Igartua iristen da puntu batera bere poetikan, non denboraren iragankortasuna, kontziente izaki gauzak badoazela, joate horretan ere uneak direla, eta une horiek finkatuz gero, bizituz gero, sakon, gure bizitzan txertatuz gero, infinitu bilakatzen direla, eta hori izan da bere zeregin nagusiena eta lortu ere lortu egin du bere poetikan barna.

Horregatik, oso esanguratsua da Karmele Igartuaren poesia-lan guztia obra bakarrean batuta argitaratu izana: Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da (Pamiela, 2022). Poesiaz bizitzeko eta sentitzeko modua topatu ez ezik, izan zen guztia eta idatzi zuen guztia izaten jarraitzeko modua ere sortu zuelako.

Azken kritikak

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Joxe Aldasoro

Lanbroa
Pello Lizarralde

Mikel Asurmendi

Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro

Mikel Asurmendi

Gerezi-denbora
Montserrat Roig

Amaia Alvarez Uria

Presbiziak lagundu omen digu
Edu Zelaieta

Mikel Asurmendi

Itsaso amniotikoa
Oihane Jaka

Aitor Francos

Itzulpena-Traducción
Angel Erro

Jon Jimenez

Itzulpena-Traducción
Angel Erro

Asier Urkiza

Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark

Nagore Fernandez

Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway

Aritz Galarraga

Biharraren hegietan
Maddi Sarasua Laskarai

Maddi Galdos Areta

Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua

Aiora Sampedro

Aingeruak eta neskameak
June Fernandez

Ibon Egaña

Artxiboa

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

Hedabideak