kritiken hemeroteka

8.280 kritika

« | »

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da / Karmele Igartua / Pamiela, 2022

Hitzaren boterea Jose Luis Padron / Bilbao, 2023-03

Hitzak duen bere boterean sinesten zuen Karmele Igartuak (1959-2010), bai gaixotzeko, bai sendatzeko, urradurak sendatzeko, zauriak ixteko, hitzaren indarrean.

Karmele Igartua Aretxabaletan jaio zen, eta bertako Kurtzebarri Eskolan hasi zen lanean. Senean zeraman irakaskuntza eta senean zeraman euskararen indarra. Zerbaitek definitzekotan, zeukan sena handia definitzen zuen, gauza guztietan.

Bergarako Idazle Eskolako lankideak izan ziren Tere Irastortza poeta eta Karmele Igartua, eta esan dezakegu, nolabait, gordeta zeukan hori guztia, barruko hori askatzen eta kanporatzen ausartu zela Idazle Eskolan hasi zenean eta Irastortzaren laguntzaz, eta, gainera, oso modu emankorrean, hiru lan plazaratu baitzituen urte gutxiren buruan. 2008an Hitzak orbainetan Euskaltzaindiarekin, Arrese Beitia saria jaso ondoren. 2009an, Denbora enararen hegaletan Pamielarekin; eta 2011n aurkeztu zuten berak hil ala biziko aldian idatzitako Itsaso kontra bat, hau ere Pamielarekin.

Tere Irastortzak Idazle Eskolan ezagutu zuen Karmele, eta Jose Angel Irigaray, aldiz, haren editorea izan zen. Irigaray segituan konturatu zen pertsona berezia zela, bizitza oso poetikoki bizitzen zuela, bizitzaren poesia bizitzen dakiten horietako zela eta, era berean, bizitza hitz poetiko bilakatzeko adorea, grina eta dohaina zeukala, eta hori, bai bere bizitzan, bai bere poesian nabarmentzen den ezaugarri nagusienetako bat da.

Karmele Igartua iristen da puntu batera bere poetikan, non denboraren iragankortasuna, kontziente izaki gauzak badoazela, joate horretan ere uneak direla, eta une horiek finkatuz gero, bizituz gero, sakon, gure bizitzan txertatuz gero, infinitu bilakatzen direla, eta hori izan da bere zeregin nagusiena eta lortu ere lortu egin du bere poetikan barna.

Horregatik, oso esanguratsua da Karmele Igartuaren poesia-lan guztia obra bakarrean batuta argitaratu izana: Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da (Pamiela, 2022). Poesiaz bizitzeko eta sentitzeko modua topatu ez ezik, izan zen guztia eta idatzi zuen guztia izaten jarraitzeko modua ere sortu zuelako.

Azken kritikak

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Zakur zaunkak
Iñaki Irazu

Hasier Rekondo

Bufalo guztiak
Juanra Madariaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma

Jon Jimenez

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Asier Urkiza

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak