kritiken hemeroteka

8.500 kritika

« | »

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da / Karmele Igartua / Pamiela, 2022

Hitzaren boterea Jose Luis Padron / Bilbao, 2023-03

Hitzak duen bere boterean sinesten zuen Karmele Igartuak (1959-2010), bai gaixotzeko, bai sendatzeko, urradurak sendatzeko, zauriak ixteko, hitzaren indarrean.

Karmele Igartua Aretxabaletan jaio zen, eta bertako Kurtzebarri Eskolan hasi zen lanean. Senean zeraman irakaskuntza eta senean zeraman euskararen indarra. Zerbaitek definitzekotan, zeukan sena handia definitzen zuen, gauza guztietan.

Bergarako Idazle Eskolako lankideak izan ziren Tere Irastortza poeta eta Karmele Igartua, eta esan dezakegu, nolabait, gordeta zeukan hori guztia, barruko hori askatzen eta kanporatzen ausartu zela Idazle Eskolan hasi zenean eta Irastortzaren laguntzaz, eta, gainera, oso modu emankorrean, hiru lan plazaratu baitzituen urte gutxiren buruan. 2008an Hitzak orbainetan Euskaltzaindiarekin, Arrese Beitia saria jaso ondoren. 2009an, Denbora enararen hegaletan Pamielarekin; eta 2011n aurkeztu zuten berak hil ala biziko aldian idatzitako Itsaso kontra bat, hau ere Pamielarekin.

Tere Irastortzak Idazle Eskolan ezagutu zuen Karmele, eta Jose Angel Irigaray, aldiz, haren editorea izan zen. Irigaray segituan konturatu zen pertsona berezia zela, bizitza oso poetikoki bizitzen zuela, bizitzaren poesia bizitzen dakiten horietako zela eta, era berean, bizitza hitz poetiko bilakatzeko adorea, grina eta dohaina zeukala, eta hori, bai bere bizitzan, bai bere poesian nabarmentzen den ezaugarri nagusienetako bat da.

Karmele Igartua iristen da puntu batera bere poetikan, non denboraren iragankortasuna, kontziente izaki gauzak badoazela, joate horretan ere uneak direla, eta une horiek finkatuz gero, bizituz gero, sakon, gure bizitzan txertatuz gero, infinitu bilakatzen direla, eta hori izan da bere zeregin nagusiena eta lortu ere lortu egin du bere poetikan barna.

Horregatik, oso esanguratsua da Karmele Igartuaren poesia-lan guztia obra bakarrean batuta argitaratu izana: Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da (Pamiela, 2022). Poesiaz bizitzeko eta sentitzeko modua topatu ez ezik, izan zen guztia eta idatzi zuen guztia izaten jarraitzeko modua ere sortu zuelako.

Azken kritikak

Baden Verboten
Iker Aranberri

Asier Urkiza

Diesel
Bertol Arrieta

Nagore Fernandez

Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark

Jon Jimenez

Basokoa
Izaskun Gracia Quintana

Joxe Aldasoro

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak