« Genero epistolarra aldarri | Emakume poeta ahaztuak »
Bar Gloria / Nerea Ibarzabal Salegi / Susa, 2022
Barraren atzetik mundua Nerea Loiola / 111 aldizkaria, 2022-10-21
Nerea Ibarzabalek ahots indartsua duela banekien lehendik ere, bertsolari moduan askotan erakutsi izan du eta. Eta lan honi begira, ez dut ukatuko maila horri eustea espero nuenik; baina, gauza batek ez du derrigorrez bestea ekartzen eta hemen ere aitortu behar diot egindako lanaren maila. Indartsu sartu baita, nire ustez, Ibarzabal narratibaren uhartean bere lehen eleberriarekin. Ezin dugu ahaztu, idazleak bazuela alor horretan eskua trebaturik, Txakur Gorriak kolektiboaren partaide izanik, hainbat lan auto-ekoitzi baitituzte 2017a geroztik (Ziklope, Orainmenean, Lauhazka,…).
“Bar Gloria” liburuan familia baten taberna jarri du agertoki nagusitzat, eta, hiru protagonisten bizipenen bidez, lana, heldu egitea, desira eta komunikazioa hartu ditu hizpide. Galzorian dagoen espezie bat dira Bar Gloria bezalako tabernak, nire adinkideok eta helduagoek hain gertuko eta ezagun izan arren, oraingo garai hauetatik hain urrun ikusten ditugunak. Disekatutako idi burua ate gainean, egur iluneko barra altua, azuleju gorriak; istorio bat kontatzeaz gain, esango nuke idazleak garai bateko paisaia bat marrazten duela Ana, Rakel eta Miguelen bizipenen bitartez. Baserritik herri industrial batera aldatu den familia bateko alabak dira lehen biak; Espainiatik etorritako sendi bateko semea da bestea, lankide ez ezik, etxekotzat ere badaukatena, familiaren Bar Glorian ia umetatik egin baitu lan. Herriaren eta hiriaren arteko alderaketa jarriko du idazleak agerian, homosexualitatea eta bortxa, biolentzia; bi ahizpen arteko harreman estuaren gainbeheraz ere hitz egingo zaigu, konparazioez, besteek egiten dituztenez eta norberak egiten dituenez: “Errukiz onartu dio bere buruari berak ere alde egingo lukeela Anaren lekuan egonda, lurrunez eta argiz egina balego haren antzera eta beti gorantz sakatuko dion haize hori baleuka barruan, eta ez porlanezko zapatadun arima hau”.
Bere bakarkako lehen lan honek nire aurreikuspenak bete ditu. Ahots indartsuaz gain, idazkera landua eta kontatzeko trebezia ikusi dizkiot Ibarzabali; pertsonaia bakoitzari bere tonua emanez eta bere hizkera modua eraikiz. Autoreak berak esan bezala, bizitza batzuen filmaketa bat egiten saiatu da, eta nabarmena da asmo hori, oso idazketa bisuala jasoko baitu irakurleak; bai pertsonaien kanpo munduari buruzkoa, baina baita barne munduari buruzkoa ere: “Greba amaitu zenetik, ordea, amaren begiak zerbaiten bila bizi ziren, beti metro batzuk edo egun batzuk harago bere gorputza baino”. Beharbada, dena hain modu zehatzean irudikatze horrek, narrazioaren erritmoa moteltzen du une batzuetan; nahiz eta ez dion liburuaren osotasunari eragiten.
Oso gustura irakurri dut Ibarzabalen lehen eleberria eta bere hurrengo liburuen zain geldituko natzaio, hau gomendatu eta beste liburu batzuk irakurtzen ditudan bitartean.
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres
Arkeologia haragitan
Beñat Arruti
Irati Majuelo
Norberak maite duena
Miren Billelabeitia
Amaia Alvarez Uria
Mendeku eskubidea
Ernesto Prat Urzainki
Jon Jimenez
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Asier Urkiza
Rifqa
Mohammed el-Kurd
Ibon Egaña
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Paloma Rodriguez-Miñambres
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Mikel Asurmendi
Gurpilak
Eztizen Artola Iturrate
Irati Majuelo