« Barru eta kanpo | Poesia gaitz bat balitz »
Desertuan behatxuloa / Anjel Lertxundi / Alberdania, 2022
Gizatasuna hizpide Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2022-10-08
Hiru urte igaro dira Anjel Lertxundik azken saiakera lana plazaratu zuenetik. Hainbeste estimatzen duen genero horren beste obra batekin datorkigu aurten, hiru ataletan banatua (“Desertuan behatxuloa”, “Ongi etorria eta agurra leiho beretik” eta “Axola zaigun guztia ez da guztia”) eta Flauberten aipu honekin irekitzen dena: “Ni naizena naiz, aldi berean desertu, bidaiari eta gamelu”.
Lertxundik munduaz eta bizitzaz pentsatzen aurkezten du bere burua mundua konprenitu nahian. Hartara, bizialdiaren azken etapan dagoenaren pentsakizunak eta pasarte biografikoak bidera ateratzen zaizkigu orrialdeetan zehar. Idazle-bokazioa agerian, nahiz eta nekeak ere ematen dizkion, hainbat gai hartzen ditu hizpide gogoeta interesgarriak irakurleokin partekatzeko: kexaren kultura, naturaren suntsiketa, politika, pandemiaren negazionistak, artea eta hainbat pentsalari zein idazleren izenak azaltzen dira (Erasmo, Zweig eta Adorno…), gizatasunaren adierazgarri, etika eta onestasunaren beharra aldarrikatzen, iradokitzen baita obra honetan.
Gai batetik bestera saiakeraren ohiko jauziak daude, egileak oso modu zaluan uztartzen dituenak. Zintzotasun ariketa bat burutu duela esan liteke, eta “sukalderaino” eramaten gaituela, bere indarguneak, ahulguneak erakutsiz. Izan ere, bukaerako “post scriptum”ean Ukrainako gerrari buruz dihardu bere etsipena agerian utziz.
Bizitzaren osotasuna eta gizatasunaren ulermen kritikoa eskaintzen du Lertxundik. Gozamenaz irakurtzen da liburua eta han-hemen aurkitzen ditugu hausnarketa sakonak bezain sarkorrak idazle oparo honen eskutik: “Etorkizunaren, garai nahasien beldurra. Trenpua ez daukagu ausardietarako, kikilduta gaude, gure baitak gorabeherarik gabeko segurtasuna du amets”. Kontsolamendurako aukera garai latzetan.
Denbora bizigarri baterako
Marina Garces
Irati Majuelo
Jostorratza eta haria
Yolanda Arrieta
Amaia Alvarez Uria
Haize begitik
Mikel Ibarguren
Ibon Egaña
Izen baten promesa
Hedoi Etxarte
Asier Urkiza
Zubi bat Drinaren gainean
Ivo Andritx
Aritz Galarraga
Panfleto bat atzenduraren kontra
Pello Salaburu
Mikel Asurmendi
Denboraren zubia
Iñaki Iturain
Aritz Pardina Herrero
Etxeko leihoak unibertsora
Alba Garmendia Castaños
Irati Majuelo
Izen baten promesa
Hedoi Etxarte
Joxe Aldasoro
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Aiora Sampedro
Aizkorak eta gutunak
Edorta Jimenez
Mikel Asurmendi
Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Maialen Sobrino Lopez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Asier Urkiza