« Zale berriak egiten | Beroa eta literatura »
Uda betea / Aritz Gorrotxategi / Elkar, 2022
Amaiera bikaina Jose Luis Padron / Bilbao, 2022-07
Azken aldian, Aritz Gorrotxategik (Donostia, 1975) halako simetria batekin atera ditu bere liburuak, binaka edo. Azkeneko bi ipuin bildumak ere antzeko zerbait ziren, bazuten lotura, bazituzten zubi asko haien artean. Aurrekoan amaitu gabe-edo utzi duen zerbait bigarren horretan borobiltzen duela dirudi.
Uda betea (Elkar, 2022) poesia liburuarekin itzuli da orain, eta aurkezpenean esan zuen bezala, Amua (Elkar, 2019) aurrekoaren anai-arrebatzat jo daiteke. Hala ere, ez dira berdinak, bakoitzak baditu bere ezaugarriak. Edo izan daiteke ere, aurrekoaren ur-txanpak eramaten duela ur-bazterrera, eta hor esploratu egiten duela inguru osoa. Liburu honekin hala da, jarraipena da, baina esan genezake bukaera bat ere badela.
Eta pozaren aldarria egin du amaitzeko, pozaren sakontasunaren aldarria. Hor topo egiten dugu Albert Camusen esaldi batekin: “Neguaren erdian, azkenean ikasi nuen nire baitan uda garaiezina zegoela”. Lema horrekin idatzita dago Uda betea liburua. Lema horrekin, eta Epikuroren filosofiarekin oso lotuta, ez hainbeste plazerarekin, barrena betetzen duen pozarekin baizik.
Atal bakoitzak bere funtzioa betetzen du. Lehenengoa sintesi modukoa da, liburu osoaren sintesia, bertan dago, nabarmentzekoa, Himnoa izenburua duen poema, Horazioren Carpe Diem-aren aldaera bat, bariazio bat. Bigarren atalean, omenaldi sorta bat pilatu du, Battiato-ren heriotzak eragindakoa, adibidez, edota Machadori egindakoa, Txillidari, Leteri… Eta hirugarrena, batez ere itsasoari eskainitakoa da, aldaera guztiekin, baina gehiago da itsaso fisikoagoa, alegia igerilariaren figura agertzen da, Gorrotxategiren literaturan behin eta berriro agertzen den irudia, gauza askoren sinboloa.
Poema liburu honekin sentitu dugu ziklo baten itxieran gaudela. Poetak ez du bere buruaren plagiorik egin nahi. Alde horretatik, liburu honekin, Uda Betea-rekin, poztasunez betetako liburu batekin, erretiroa goian uzten du Aritz Gorrotxategik. Amaiera bikaina.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo