« Bizitzaz betetako uda | Odolez trenpaturiko maitasun istorioa »
Moskito / Igor Estankona / Susa, 2020
Moskito Mikel Urkixo Aierdi / Begitu, 2020-10-15
Igor Estankonaren bueltea. Bere bosgarren lana. Urrunekoa eta gertukoa: Afrika zein Igorre, Orozko zein Himalaia. Gizakion bizimoduari eragiten deutsienak, neurri eta modu desbardinean: aberria, harremanak, aita izatea, atzean itxitakoa…
Estankonak bizipenai errepasoa egiten deutsenean, ez dau hareetan galduta geratzeko asmorik. Norberaren biografia errepasatzeko beharra besterik ez dau autoreak, norbanako guztiok sarri egiten dogun legez. Ez dogu ahaztu behar biografiak eta geure burua eten barik eregi eta birmoldatzen diran gelaxkak dirala, eta beti atea zabalik ixten dogula barriro be aldaketa eta konponketa txikiak egiteko.
Estankonaren liburuan askotarikoak daukie kabidea: Mauriziak, Karakolek, Dantek, Leonard Cohenek, Madrilek, Zeberiok, Mexikok, Arteak… Mundu oparoa ondu dau idazleak, mikrotik makrora eta makrotik mikrora, bakotxaren burua halakoez eta bestelakoez osatzen da-eta; hurreko eta urruneko gertakizunak, beste hainbategaz batera, harilkatzen dabe gizakia.
Gauza fina, ezelango zalantza barik. Generoan aise eta eroso dabil, baina erraztasun horrek badauka atzean asko eta asko landuaren aztarna. Bere jardunaren egundoko gogoeta nabari da Estankonaren lanetan: argi dauka poesia zer dan, zer izan behar dauan edo zer izan daiteken. Beste asko jauzika ibilten dira generoz genero. Igor Estankona poesian aritu izan da bere aldi guztian, eta horrek badauka gauzak argi eta garbi izatea, eta horrez gain generoaren gordeleku eta bazterretan jakituriaz eta atrebentziaz jokatzea.
Norberak harribitxiak aurkitzen ditu poema liburuetan, hortxe irakurle honek aurkitutako bat: “Hotza dakar, ohartu naiz amaren etxe zaharrean ez dela jadanik bizi maite dudan inor. Ez dabil deus. Mekanismo guztiak dira odol sikua eta haragi hila eta ahoa erori zait ilargiaren balde merkurioz betetakora. Bideo bat ikusten ari naizela ematen du behinola nirea zen herriarena: zergatik sufriarazten didazu horrela? Noiz hilko zara guztiz?”.
Moskitoak zizt egin eta hareen ziztadak zeharkatu egiten gaitue. Bada, Estankonaren moskitoak bardintsu egin eta luzerako errastua itxiko dau gugan.
Bidaideak
Agurtzane Intxaurraga / Arantxa Iturbe
Javier Rojo
Abaro
Itxaro Borda
Igor Estankona
Analfabetoa idazle
Agota Kristof
Irati Majuelo
Erle langileen amodioak
Aleksandra Kollontai
Ibon Egaña
Urrats urratuak
Askoren artean
Javier Rojo
Hiruki gatazkatsua
Marina Sagastizabal
Nagore Fernandez
Naparra, kasu irekia
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Eros
Eric Dicharry
Javier Rojo
Bidasoan gora
Eneko Aizpurua
Mikel Asurmendi
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Argiantza
Pello Lizarralde
Hasier Rekondo
Nola gorde errautsa kolkoan
Miren Agur Meabe
Javier Rojo
"C'est la vie" kantatzen dute zaharrek
Karlos Zabala
Arrate Beristain Uriarte
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Rafa Ugalde