kritiken hemeroteka

8.448 kritika

« | »

Ene baitan bizi da / Maddi Ane Txoperena / Elkar, 2020

Bizitzaz betetako uda Amaia Alvarez Uria / Argia, 2020-10-11

Maddi Ane Txoperena hendaiar gaztearen, kazetariaren, eta bertsolariaren lehen liburua da hau. Gazteluma X. saria irabazi zuen eta horri esker heldu zaigu eskuartera. Dirudienez, hurrengo liburua idazten ari da, duela gutxi XXIII. Igartza saria irabazi berri du eta laster izango dugu bere bigarren lana irakurtzeko aukera.

Pertsonaien gainean eraikitako eleberria da bere opera prima. Protagonista Parisen Zientzia Politikoen lizentzia bukatzear duen Marie da. Uda garaian herrira bueltatuko da eta ikasketei amaiera emango dien lana burutzeko bere amatxi Josefinaren laguntza izango du. Izan ere, haren gaztetako bizipenak bilduko ditu lana egiteko.

Euskal literaturan emakume zaharren ahotsa entzuten hasi garen honetan —adibidez, Arantxa Urretabizkaiaren Hiru Mariak edo Mari Luz Estebanen Andre zaharraren manifestua—, polita da idazle gazteak ere zaharrengana hurbiltzen ikustea, haien ahotik hurbileko historia ezagutu nahian.

Pandemia garaian konturatu gara zein gutxi balio duen gure —mendebaldeko— kulturan bizitzak, eta bereziki, zaharrenak. Hori dela eta old lives matter mugimendua jarri dute abian. Horren harira, badu interesa liburu honek, emakume zahar baten ahotsari ematen zaion garrantziagatik.

Ikuspegi feministatik ere, askotan ekinean ahazten da genealogiak egitea. Belaunaldien arteko harremanak bilatuz, elikatuz eta ezagutzak eta esperientziak partekatuz asko aberasten baita jarduna. Liburu honetan, biloba eta amonaren arteko harremana erdigunean jartzen du egileak sare hori eraikiz.

Euskal Herria Ipar eta Hego direla gogoratzeko ere ondo dator liburu hau. Izan ere, euskal literaturako eta kulturako hegozentrismoa gainditzen lagunduko digu mugan kokatzen den narrazio honek. Euskal identitatea osatuz eta espazio eta denbora mugak malgutuz, ekialdeko euskarara hurbildu nahi duen mendebaldeko irakurlearentzat ere gomendagarria da.

Bera, Donibane Lohizune eta Paris dira koordenatuak Marie eta Josefinarentzat. Izan XX. mendean edo XXI. mendean. Bidaia batekin hasi eta bukatzen da eleberria. Gazte baten uda batean zenbat gauza kabitzen diren ikusiko dugu bertan, baita zahar baten oroitzapenen kontaketetan zenbat bizitza dagoen ere.

Azken kritikak

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Amaia Alvarez Uria

Arrabioen gerra
Karel Capek

Jon Jimenez

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Asier Urkiza

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Nagore Fernandez

Negu batez Mallorcan
George Sand

Aritz Galarraga

Trilogia
Jon Fosse

Hasier Rekondo

Ele eta hitz. Ahoz eta idatziz
Jose Angel Irigaray

Mikel Asurmendi

Ttau eta biok
Joseba Esparza Gorraiz

Paloma Rodriguez-Miñambres

Epilogorik gabe
Elena Sanchez

Aitor Francos

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Asier Urkiza

Pleibak
Miren Amuriza

Nagore Fernandez

Euskaldun fededun
Pruden Gartzia

Jon Jimenez

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Ibon Egaña

Amok
Stefan Zweig

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

Hedabideak