susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Zoriona, kaka zaharra | Atzo »

Leuropa / Pablo Sastre / Susa, 2002

Leuropa Jon Benito / Beterriko Liburua, 2003-06

Zinemak, literatura egiteko modua aldatu du. Literatura egiteko modua ez ezik, irakurtzeko, begiratzeko, sentitzeko modua aldatu du. Zinemaren eraginez, nobela batek begi erraldoi bat behar du gidari. Begi erraldoi horrek begilerro bat egingo du, perspektiba bat markatuko du, gauzak ikusteko modu bat inposatuko. Postmodernitateak, ispilu hautsiaren metafora erabiliz, errealitate bakar bat baino, norberaren errealitatearen aldeko hautua egin zuen. Ikuspegi ezberdinak behar ziren errealitate bakar bat aberasteko. Ikuspegi ezberdinak behar ziren errealitateak anizteko.

“Leuropa”k lehen aipatutako begirada hori eskaintzen digu. Begirada hori Tximirena da. Inozentea, motxamarra, Sakiren ezkutari garaikidea. Irakurleari gertuko egingo zaion kontalaria da, aitorlea. off-eko ahotsa da Tximirena, eta iragandako gertakari batzuen testigantza nobela hau. Mundu berri baten bila datozen etorkinena, hauek ekartzen dituen kamiolariarena, tratulariena, bizitzak eskaintzen dituen engainuena, traizioena, zoritxarrena; horien guztien testigantza da liburu hau.

Gehiegizko dramarik gabe, gurasokeriarik gabeko lan bat da. Kontrastez betetakoa: paisaien kontrastea, pertsonaiena, konta-moldeena. Guztiak nahasten ditu Pablok: europar garatuak afrikar primitiboekin, mendebaldeko mundu ikuskera, pertsona zoroak, sinpleak, behartsuak eta behartuak. Pertsona bezala amesten, gizaki bezala behar dituen pertsona dira. Pertsonaiak baino pertsonak.

Errealitateari lotutako gaia da. Ahoz kontatzen digu protagonistak, ahozko kontakizunen baliabideak erabiliz. Egungo gertakaririk nagusienetakoa dugu. Literaturak, egungo arazoak, fikzio iheslaririk gabe, melodrama larderiatsurik gabe jorra ditzakeela erakusten du Pablo Sastrek, azken urteotako lanik interesgarrienetako batean. Lurrean paradisuaren lekuko izango zen Europa hura, kupidarik ez dutenen oihana besterik ez dela iradokiz. Begiak eta belarriak behar dituen lana da Pablorena. Oraindik, bankariaren egiek, baztertuenen arrazoia adina balio badu, behintzat.