« Oroitzapenak | Emakumea eta literatura »
Denboraren izerdia / Xabier Montoia / Elkar, 2003
Denboraren igarotzeaz Javier Rojo / El Correo, 2003-06-11
Xabier Montoiak eskal literaturan ia oharkabean pasatu ohi den pertsonaia mota batean jarri du bere arreta “Denboraren izerdia” izeneko nobela hau egiteko: Madrilen arrakasta lortzen duten euskaldunak, aspaldian ETAko militanteak izan ondoren, beren burua demokraten eredutzat daukatenak. Nobela honen kasuan pertsonaia nagusia zine produktorea da eta estreinatu berria duen film batean Euskal Herriko egoera saltzen du. Ez da ahalegin handia egin behar, Montoiak bere pertsonaia eraikitzeko nahikoa ezagunak diren errelitateko pertsona batzuengandik hartu dituela ezaugarriak ikusteko. Nobelak, ordea, abiapuntu hori badu ere, egoera zehatz hura gainditu nahi duela ematen du. Azalean mendeku politiko txikia izan daiteke nobela hau, baina sakonean beste gauza batez aritzen zaigu, nobelan, batez ere, denboraren igarotzeaz hausnartzen baita. Pertsonaiek ospea lortzen dute, beren lanetan-eta, gizartean garailetzat har daitezkeen pertsonaien multzoan sartzen dira, baina atzean duten historia beti dago atezuan, iraganeko mamuak gogora ekartzeko eta galdutako ilusioen nostalgia sortzeko. Nobela egoera zehatz horri lotuegi egotea da, nire ustez, bere eragozpenik handiena: erreferentzia zahatzegiak lauso ditzake haren balio sakonak.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi