kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Literatura eta harrikoa / Inma Errea / Pamiela, 2003

Emakumea eta literatura Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-06-15

Irudia, alegia emakumea harrikoa egiten, topikoa izateagatik, ez da gezurretakoa: ez erabat gezurretakoa, behinik behin. Gaur egun, gurean, teknologiak laguntza berezia eskaintzen duelako, emakumea lotuago dago makinari, harraskari baino. Irudia, dena dela, denborak lausotu eta beste kolorez jantzi arren, lehengo hura da, emakumea sukaldeko lanak egiten. Irudi hori hartzen du Inma Erreak bere saiakera honen abiapuntutzat.

Har dezagun liburuko lehen esaldia: “Harrikoa egiten ari dela, Brigitak irratia piztu du”. Lehentxeago aipatu ez dugun elementua ageri da esaldiaren esanahia zentzuz betetzen: irratia. Irratia eta harrikoa, biak ala biak emakume izaeraren lagungarri balira bezala. Egia baita, estatistikaren emaitzen arabera, emakume gehiagok entzuten dutela irratia, gizonezkoek baino. Egia da, etxea, sukaldea alegia, emakumearen erresuma dela oraindik. Eta, nahiz kanpoan lanean aritu, hantxe bukatzen duela, edo hantxe hasten, bere eguna. Beraz, horrek eragina du literaturan; ez literatura, metafisikoki hartuta, baizik eta pragmatismotik, metodoari jarraiki, hartuta. Oso zaila zaio oraindik emakumeari idazlea izatea. Oso emakume idazle gutxi dago gurean, eta hori lehen baino askoz gehiago direla.

Gogoeta hau, nirea den arren, Inma Errearen liburuaren azpian dago. Literatura femeninoari buruzko saioa baita berea, saio adierazgarria eta adierazkorra, emakume literatura (ez nahastu literatura emearekin) zer den eta zergatik den den bezalako azaltzen ahalegintzen dena. Inma Erreak euskal literaturan emakumeak izan duen eta duen garrantziari ematen dio begia, eta aurreratu ere bai zer izan daitekeen geroan, zer izango den apika. Irakurle ona denez, guregana ekartzen ditu emakumeen emaitzarik nabarmenenak. Literaturari ematen dio begia, literaturaren ikuspegia norberaren begiak hartzen duen esparruak erabakitzen baitu, luze edo estuan. Literaturaren lurraldean jartzen du begia, eta deskribatu egiten digu.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak