kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Kabitu ezina / Aintzane Usandizaga / Elkar, 2019

Euskarririk gabe Javier Rojo / El Correo, 2019-09-21

Zortzi narrazio jasotzen dira Aintzane Usandizagak argitara eman duen lehenengo literatur liburuan, zeinen izenburua, “Kabitu ezina”, azken kontakizunetik hartuta baitago. Zortzi ipuin horietan, idazleak narrazioek eskaintzen dituzten aukerak probatzen ditu, ahots eta teknikak nahasiz, kasuren batean errealismoa eta fantasia uztartuz. Alde honetatik begiratuta, kontakizun hauek ugaritasuna erakusten dute. Edonola ere, guztiek badute liburuari batasuna ematen dion osagairik, narrazioek erakusten duten jarreran nabarmentzen dena. Narrazio gehienetan ohikoak diruditen pertsonaiak ohikoak diruditen egoeretan aurkitzen ditugu, baina beren errealitateari oreka eta sendotasuna ematen dizkion ohikotasunean zerbait gertatzen da. Batzuetan garrantzirik gabeko ezuste txiki bat, besteetan eguneroko bizitzan aldaketa bat, aurreikusita ere egunerokotasun hori nolabait hausten duena… horrelako aldaketak gertatzen direnean, pertsonaiei beren bizitzak eta beren munduak zein hauskorrak diren jartzen zaie begien aurrean.

Ezusteko txiki zein handiagoek oreka oso badaezpadakoa dela erakusten dute eta orduan aldaketak inplikatzen duen egoera berriari egokitzeko arazoak dituztela nabarmentzen da. Izan ere, pertsonaiek burbuila moduko bat eraiki dute beren inguruan, eta burbuila horren barruan dauden bitartean eroso sentitzen dira. Kanpoko mundutik isolatzen dituen burbuila hori, baina, oso ezegonkorra da, edozein momentutan leher daiteke-eta. Eta hori gertatzen denean, pertsonaien mugak ageri dira, komunikatzeko eta benetan sentitzen dutena adierazteko ezintasuna nabarmena baita orduan. Burbuila hori kolokan jartzen denean, beren munduetan euskarri gutxi dituztela argi geratzen da. Errealitateari ihesi nahian dabiltza pertsonaiak, errealitatean gertatzen denaren aurrean itsu, inguruan geratzen denari jaramonik ez egiteak babestuko dituelakoan. Baina errealitatea oso burugogorra da, eta azkenean harrapatu egiten ditu, ezinbestean, ironia eta paradoxa lagun.

Ez dakit idazlearen helburua izan den, edonola ere, bizitzan helbururik eta euskarririk gabe geratu den gizakiaren metaforatzat har daitezke Usandizagaren narrazio hauek.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak