kritiken hemeroteka

8.504 kritika

« | »

Deklaratzekorik ez / Beñat Sarasola / Susa, 2019

Iragana berpiztean Javier Rojo / El Diario Vasco, 2019-07-20

Poesiaren alorrean liburu pare bat argitaratu ondoren, Beñat Sarasolak nobelagintzari ekin dio, “Deklaratzekorik ez” izenburua duen idazlan honekin. Pertsonaia baten inguruan eraikitako eleberria da hau, gure historia hurbilean kokatua. Protagonista ezker abertzaleko militante ohia dugu, behinola nahiko inplikatuta egon zena, konbikzioagatik baino gehiago adiskideen eraginagatik. Eleberrian kontatzen den hari nagusiaren garaia baino hamabost bat urte lehenago, abertzale ezkerreko tipikoa ematen zuen, manifestazioetan-eta parte aktiboa hartzen zuena. ETAn bertan integratuta egon gabe, horren mugan agertzen zaigu iraganean. Gazte garaiko kontu horiek alde batera utzita, nobelaren argumentuaren hari nagusia kokatzen den momentuan, ETAk behin betiko arma-uztea deklaratu baino pixkabat lehenago, zeharo aldatuta agertzen zaigu protagonista. Bikotekidea du, baina beren arteko harremana ez doa oso ondo; lanean aritzen da, bibliotekari moduan, eta lanbidea finkoa bada ere (edo agian horrek ekartzen duen aldaketa-aukera txikiagatik), ez du asebetetzen. Eta garrantzitsuena: behin eta berriro dena kritikatzen du bere pentsamenduan, munduarekin erresuminduta egongo balitz bezala, desengainuak eta etsipenak bizitzaren aurreko jarrera zinikoa eramatera bultzatuta.

Hirugarren pertsonan hitz egiten duen narratzaileak pertsonaiaren jarrera aprobetxatzen du hainbat digresiotan euskal munduaz, kulturaz, bizitzaz orokorrean, ikuspegi guztiz ezkor hori adierazteko. Edonola ere, protagonistak bere iragana atzean utzi nahi du, bere bizitza azken finean lerro batek erdibituta agertzen baitzaigu, baina iragan horretatik guztiz askatzea ezinezkoa zaio eta aspaldian ahaztuta eduki nahi zituen kontuak berriro berpizten zaizkio, itotzen duen kulpa sentimenduaz nahasita.

Esan behar da Beñat Sarasolak oso ondo ezagutzen duela nola funtzionatzen duen euskal literaturak. Eta hori nabarmena da nobela honetan. Euskal munduaz aritzean, ohiturazko literatura gogora ekartzen duen jarrera erakusten du, hori bai, osagai tradizionalak gaurkotuta, eta euskal gizartean nagusitzen ari den ahanztura ia eskizofrenikoa begi aurrean jartzen dio irakurleari.

Azken kritikak

Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz

Maddi Galdos Areta

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Aiora Sampedro

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Asier Urkiza

Diesel
Bertol Arrieta

Nagore Fernandez

Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark

Jon Jimenez

Basokoa
Izaskun Gracia Quintana

Joxe Aldasoro

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Mikel Asurmendi

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak