kritiken hemeroteka

8.121 kritika

Azken kritikak

« | »

Hezurren erretura / Miren Agur Meabe / Susa, 2019

Memoria liriko erreak Hasier Rekondo / Deia, 2019-07-20

Aspaldi aipatu nuen narrazio laburren generoa gainbeheran zetorrela, ez hainbeste kalitatearen aldetik, egun argitaletxeek eskaintzen dioten arreta eskasagatik baino. Gure literaturaren buru adimentsu bat ozpindu egin zitzaidan Twitter madarikatuaren bidez. Literaturan hain ohikoak diren egoek jasan mindura batzuk gorabehera, gatazka hark ez zuen odolik ekarri, oihartzun faltagatik batez ere. Egun, mea culpa aldarrikatzeaz bat, gure narrazio laburren gorakada nabarmendu beharrena nago, betiere kalitate narratiboari so: Iñigo Aranbarri, Ana Malagon, Eider Rodriguez edota Iban Zalduaren lanek, besteak beste, nobelaren diktadura mediatikoaren zarata isildu dute.

Miren Agur Meaberen (Lekeitio, 1962) Hezurren erretura (Susa, 2019) azken entregak, halaber, gorazarre egin dio genero laburrari, liburuaren hogeita bat narrazioek nobela bat eratzeko nolabaiteko batasuna agertzen duten arren. Halere, kritika hau idaztean, harrigarria bada ere, literatur kritika bakar bat edo bi jaso ditu lekeitiarraren azken lanak. Asmaezinak dira gurean literaturaren bideak.

Estiloaren gardena, edertasun estetikoaren fintasuna (liburu honen konplexutasun tematikoari begiratuta batzuetan larregizkoa nire ustean), sexuarekiko harreman gazi-gozoak edota memoria zehatz baten bidez existentziaren garraztasuna iradokitzeko ahalmenak dira Meaberen unibertso narratiboaren ezaugarri nagusiak. Ironia ttanttak ez dira falta. Estetika narratibo zirraragarri baten aldeko apustua nabarmena da, non esperientzia literarioak eskarmentuaz landu irudien fineziak berebiziko garrantzia baituen narrazioaren muinean. Bidaide, gainera, ez ditu lagun makalak aukeratu Meabek, hala nola, Virginia Woolf (“Ezinezkoa da bizitza aurkitzea bizitza sahiestuta”), Aldous Huxley, Rachel Cusk, Colette…

Kristalezko Begi bat (Susa, 2013) nobelan egin bezala Meaberen azken honek ere badu literaturaren alderik lirikoena jorratzeko xederik, baina nahita aldentzen da bide jorratuenetatik oraingo honetan. Eta, nik neuk, gehiago gozatu dut Journal intermittent eguneroko iradokitzailearekin. Agerikoa da, halaber, egilea editore gisa aritutakoa dela. Are gehiago esango dut, nago erreturotan asko eskertzen direla gordintasunaren teselak. Teselak izenburuko narrazioan agerikoak direnak, bestalde. “Kontuz koadernoa galdu eta baten batek barruan pentsamenduren bat aurkitu barik”. Jakina, Meabek ez ditu bazter utziko prosa poetikoa (tokiko euskarari egin keinuak ahaztu barik) eta sinbolismoa (liburuaren izenburuko hezurren erretura horrek ematen baitie argamasa narrazio guztiei), baina oroimenaren lurraldean barneratzen denean, bizitzaren latzak uzten dituen errautsak sakonagoak eta mamitsuagoak egin zaizkit.

Azken aldian ospitaleen bisita ez gidatuak egitea tokatu zait. Hortaz ez da harritzekoa liburuak planteatzen dituen zenbait ikusmoldeekin bat egitea. “Amak deitu zidan lehenbailehen joan nendin ospitalera. Erreustuta zegoen: oilotu egiten gara senideen gaixotasunekin badakigulako geuk ere pasatu beharko ditugula”.

Azken kritikak

Alaska
Castillo Suarez

Irati Majuelo

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña

Jon Martin-Etxebeste

Axularren gerizapean
Kepa Altonaga

Asier Urkiza

Emakume bat
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Atsoa
Victor Catala

Joxe Aldasoro

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Jon Martin-Etxebeste

Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi

Irati Majuelo

Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Jon Martin-Etxebeste

Alaska
Castillo Suarez

Maddi Galdos Areta

Puskak
Irene Pujadas

Asier Urkiza

Norberak maite duena
Miren Billelabeitia

Nagore Fernandez

Beirazko kanpaia
Sylvia Plath

Hasier Rekondo

Artxiboa

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

2022(e)ko maiatza

2022(e)ko apirila

2022(e)ko martxoa

Hedabideak