kritiken hemeroteka

8.280 kritika

« | »

Rosa itzuli da / Pako Aristi / Erein, 2018

Itzulera zaila Javier Rojo / El Correo, 2019-03-16

ETAkoa izateagatik kartzelan hogeita bost urte egon ondoren, Rosa herrira itzuli da. Bizitza erdia pasatu du giltzapean eta bat-batean egoera berri batean egokitu beharrean dagoela ikusi du, buruan eraiki duen ideiarekin oso bat ez datorren egoera batean. Abiapuntu honekin tesi nobelaren itxura hartzen du Pako Aristiren eskutik datorkigun “Rosa itzuli da” izenburuko nobela honek. Rosa herrira itzuli da eta pertsonaia honek heroiaren tratamendua espero du, ia-ia halakotzat har dezatela exijitzeraino. Baina garaiak desberdinak dira. Bere gaztaroan bizitza osoa politikaren ardatzaren inguruan antolatzen zen. Bueltatzean, ordea, politika bigarren maila batean geratu dela ikusi du eta bera bezalako pertsonaiak gizarte abertzalearentzat ere deserosoak izan daitezkeela konturatu da, batez ere sinbolo bezala erabili nahi dutelarik. Nobelan agertzen diren elkarrizketetan talka hauek aurkezten dira, pertsonaien arteko kontrajarpenak barik ideien arteko topaketak izango bailiran elkarrizketok.

Baina hasieran narrazio politikoaren izaera duenak thrillerrera jotzen du poliki-poliki, gizarte berrian egokitzean dituen zailtasunak kontatzen direlarik pertsonaiak amarekin duen harremanean sakondu ahala. Izan ere, amak alzheimerrarengatik oroimena galtzen duen bitartean, haren bizitzan misterio handiak daudela ikusten du protagonistak eta haiek argitu beharra sentitzen du. Rosak lotura berezia aurkitzen du orduan berak hartutako erabakien eta amak ezkutatzen zuen sekretuaren artean, dena karma berezi baten bidez elkartuta baitago. Amaren misterioek, dena dela, geruza asko dauzkate, eta dena argitzekotan dagoela dirudienean, beste misterio bat azaltzen zaio espekulazioen bidez baizik konpondu ezin daitekeena.

Pako Aristik euskal gatazkaren gaia ETA ondoko garai batean kokatu du eta bertan nabarmen geratzen da aro berriek jarrera berriak eskatzen dituztela, aggiornamento honek nahiko lampedusarra badirudi ere. Nobelan aurkezten diren elkarrizketa hiperpolitizatuek oso ondo erakusten dute zeinen arin pasatzen diren garaiak, eta nola lehen sendoa zirudiena deseginda agertzen den, ahanztura zabaltzen den bitartean.

Azken kritikak

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Zakur zaunkak
Iñaki Irazu

Hasier Rekondo

Bufalo guztiak
Juanra Madariaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma

Jon Jimenez

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Asier Urkiza

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak