« Oroitzapen traumatikoak | Boga-boga hondamendiraino »
Istorio bakarra / Julian Barnes (Aritz Gorrotxategi) / Meettok, 2018
Bizitzaren ardatza Javier Rojo / El Correo, 2018-08-11
Julian Barnes literatur zaleen artean aurkezpen berezirik behar ez duen idazlea da, 1946an Ingalaterran jaiotako idazle honek hogei liburutik gora idatzi baititu. Oraingoan, euskaraz ere bere nobela bat irakurtzeko parada dugu, “Istorio bakarra”, ingelesez 2018an bertan argitaratutako “The Only Story” nobelaren euskal itzulpena. Izan ere, argitaratzeak berak ere erakartzen du arreta, jatorrizkoa agertu deneko urte berean plazaratu baita euskal itzulpena, gaztelerazko bertsioa, hitz hauek idazten ditudan momentuan, oraindik ere agertu ez delarik, oker ez banago. Eta euskal argitarapenaren kontuarekin bukatzeko, Aritz Gorrotxategi, itzulpenaren arduraduna, beti bezala aritu dela esan behar, hau da, bikain.
Nobela honetan amodiozko istorio bat kontatzen da, adin desberdintasunak markatutako amodiozko istorioa. Gertakarien abiapuntua 60ko hamarkadan kokatuta dago, eta amodiozko istorio horrek garaiko konbentzio sozial guztiak apurtzen ditu. Istorio honen protagonisten artean alde handia dago adinaren aldetik. Harremanetan hasten direnean, mutilak oraindik ere ez ditu hogei urte bete, emakumeak berrogeita hamar urte inguru dituelarik. Bestalde, emakumea ezkonduta dago, eta ohikoa dirudien familia baten barruan agertzen zaigu, senarra eta bi alaba dituelarik. Nobelan amodiozko istorio hori (“istorio bakarra”) nola gauzatzen den kontatzen zaigu, nola eraikitzen den eta gero zein den bere bilakaera. Baina idazlan honetan argumentua bezain garrantzitsua da kontatzeko modua. Narratzaileak pertsona gramatikal desberdinak erabiltzen ditu istorioa azaltzeko; baina funtsean dagoeneko zahartzaroan murgilduta dagoen mutilaren ikuspegia eskaintzen du beti. Denbora iragandakoan sortzen den ikuspuntu horrek determinatzen du zer kontatzen den eta protagonistak istorioa nola ikusten duen, kontaera hausnarketarako aitzakia ere badelarik. Denbora igarotzeak inplikatzen duen mundu-aldaketa, gaztea ala zaharra izatea, edota oroimenaren beraren funtzionamendua bihurtzen dira hausnarketa horretarako gai.
Honelako istorioak istorio bakarrak dira, ez orijinalak direlako, baizik-eta pertsonen bizitzen erdigunean agertzen direlako.
Bidaideak
Agurtzane Intxaurraga / Arantxa Iturbe
Javier Rojo
Abaro
Itxaro Borda
Igor Estankona
Analfabetoa idazle
Agota Kristof
Irati Majuelo
Erle langileen amodioak
Aleksandra Kollontai
Ibon Egaña
Urrats urratuak
Askoren artean
Javier Rojo
Hiruki gatazkatsua
Marina Sagastizabal
Nagore Fernandez
Naparra, kasu irekia
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Eros
Eric Dicharry
Javier Rojo
Bidasoan gora
Eneko Aizpurua
Mikel Asurmendi
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Argiantza
Pello Lizarralde
Hasier Rekondo
Nola gorde errautsa kolkoan
Miren Agur Meabe
Javier Rojo
"C'est la vie" kantatzen dute zaharrek
Karlos Zabala
Arrate Beristain Uriarte
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Rafa Ugalde