« Amaren heriotzak sortutako minetik | Euskal nazioaz »
Haren zati bat / Josu Penades / Denonartean, 2017
Pertsonaia hausnarketan Javier Rojo / El Diario Vasco, 2017-08-05
Ezaugarri bat nabarmentzen bada Josu Penades Bilbaoren literaturan, ezaugarri hori idazleak bere idazlanetan erakusten duen kezka etikoa da, honelaxe defini daitekeena: gizakiak egin behar duena egin behar du, handik atera daitezkeen ondorio pertsonalak, gizaki horrentzat onak zein txarrak, onuragarriak zein kaltegarriak izan, bigarren maila batean gelditzen direlarik. Horrexek definitzen du jokaera etikoa, eta jokaera hori ikastea gizakiaren bilakaeran funtsezkoa da, hori barneratzen duen momentutik gizaki heldua eta osatua baita. Kezka etiko hau Penadesen literaturaren oinarrian aurkitzen da eta halaxe aurkitzen dugu “Haren zati bat” izenburuko nobela honetan ere.
Ander da liburu honetako protagonista. Ingeniaritza ikasten du Estatu Batuetan eta familiarekin egun batzuk pasatzera etorri da Euskal Herrira. Hogeita bi urte ditu eta bere bizitza bideratuko duen hautaketa baten aurrean aurkitzen da, hautaketa horrek (ingeniaritza ikasketekin jarraitu ala horiek alde batera utzi) bizitzan izango duen tokia determinatuko baitu. Hautaketan faktore askok dute garrantzia, familiaren eta ingurukoen iritziak adibidez, edota pertsonaia bere buruarekin eroso sentitzeak, eta etxean egun horiek pasatzen dituen bitartean haiei buruz etengabe egiten du hausnarketa. Izan ere, hitz hau, ‘hausnarketa’ alegia, idazlanaren ardatzean jarri behar dugu. Narrazioaren aldetik, diskurtso nahiko tradizionala erakusten du nobela honek, hirugarren pertsonan aritzen den narratzaile orojakileak hartzen baitu bere gain kontaketaren hari nagusia. Eta narratzaile honek pertsonaiaren burutik pasatzen dena kontatzen digu, irakurleak harekiko enpatia (sinpatia esango luke narratzaileak) senti dezan. Alde honetatik, ikusgarria da narratzaile horrek galdera erretorikoak erabiltzeko joera, horien bidez hausnarketaren haria bideratu nahiko balu bezala.
Eta kezka etikoak alde batera utzita, narratzailearen diskurtsoan nabarmentzen den pertsonaiaren ikuspuntua ere berezi xamarra gertatzen da, hogeita bi urte dituela kontuan hartuta, bere hitz eta pentsamendu gehienetan saiakera eruditurako joera ikusten baitigu.
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez
Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Paloma Rodriguez-Miñambres
Simulakro bat
Leire Ugadi
Mikel Asurmendi
Ezinezkoaren alde
Iñigo Martinez Peña
Mikel Asurmendi
Haize beltza
Amaiur Epher
Asier Urkiza
31 ipuin
Anton Txekhov
Aritz Galarraga
Odolaren matxinadak
Miren Guilló
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren Elizegi
Joxe Aldasoro
Zero
Aitor Zuberogoitia
Amaia Alvarez Uria
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Aiora Sampedro