kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Zer egingo dugu orain opariekin? / Aritz Gorrotxategi / Algaida, 2017

Etsipenerako bidea Javier Rojo / El Correo, 2017-07-29

Aritz Gorrotxategik bederatzi narrazioren bilduma bat eskaintzen du “Zer egingo dugu orain opariekin?” izenburuko idazlan honetan, zeina Donostia Hiriko Kutxa Literatura Sarietan irabazle gertatu baitzen. Narrazio gehienetan antzeko protagonistak aurkitzen ditugu: pertsonaia nagusiak, gaztaroa atzean utzita, helduaroan murgiltzen ari dira, eta aro honetan agertzen zaizkien arazoei aurre egin behar diete. Aldaketa puntu batean aurkitzen direlarik, batzuetan egoera berrira egokitzeko zailtasunak erakusten dituzte. Egoera honetan pertsonekiko harremanak (familia barruan, lanean zein adiskideen artean) dira kezken iturri nagusiak. Batzuetan ipuinetan agertzen diren pertsonaiak seme-alaba txikiak dituzte, eta honek mugatzen du beraien jokaera. Ezin dute nahi dutena egin beraien bizitzak seme-alaben inguruan antolatuta baitaude, ezinbestean. Beste batzuetan, denbora agertzen zaigu pertsonaien arteko harremanak higatzen, behinolako adiskidetasuna hondatzen. Lanean ere agertzen zaizkigu, garai batean amestu ere egingo ez lituzketen baldintzak onartzen. Bizitza arrunteko egoera normalak dira gehienak, baina Aritz Gorrotxategiren ipuinetan aurkezten diren bezala, egoera normal hauek galera moduan aurkezten dira.

Azken urte hauetan, euskal literaturan ohiko samarra bihurtzen ari da horrelako planteamendu ezkorra aurkeztea. Izan ere, pertsonaiak helduaroan sartzen diren heinean beraien bizitzak aldapan behera doazela ematen du, aspaldiko ilusioek zerikusirik ez baitute gero etorriko den errealitatearekin. Ildo honetatik jotzen dute idazlan honetako narrazioek. Edonola ere, idazleak beste osagai bat gaineratu du planteamendu ezkorrean: ironia, erakusten den ikuspuntua gehienbat ironikoa baita. Bizirautearen arazoa gaindituta dagoenean, politika-kezkak dagoeneko bigarren maila batean geratzen direnean, pertsonaiei transzendentziak, edozein delarik ere, huts egiten dienean, bizitzan proiekturik gabe geratzen dira, eta kontrolatzen ez duten joko batean peoi hutsak izatera mugatzen dira, bizitza ikaragarrizko txantxa izango balitz bezala.

Txantxa honetan kokatuta, etsipena da pertsonaien jarrera definitzeko balio dezakeen hitza.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak